Ердоған Таулы Қарабақтағы жағдайды реттеу бойынша ОБСЕ Минск тобының жұмысын сынға алды

Ердоған Таулы Қарабақтағы жағдайды реттеу бойынша ОБСЕ Минск тобының жұмысын сынға алды

Түркия президенті Режеп Ердоғанның айтуынша, ОБСЕ Минск тобындағы елдер Таулы Қарабақтағы жағдайды 30 жылға жуық уақыт бойы елемей келеді.
Түркия президенті Реджеп Эрдоган ОБСЕ - нің Минск тобының Таулы Қарабақтағы қақтығысты реттеу бойынша жұмысын сынға алды. Бұл туралы Anadolu агенттігі 1 қазанда хабарлады.
«Ресей, АҚШ және Франция ұсынған Минск тобының тең төрағалары Армения - Әзірбайжан жанжалын шешуді 30 жылға жуық уақыт бойы елемей келеді. Бүгінгі оқиғалар осы әрекетсіздіктің нәтижесі. Теріс үдерістер аясында тең төрағалардың атысты тоқтату туралы үндеуі қолайсыз. Егер сіз шынымен де бітімге келгіңіз келсе, онда басқыншылардың Әзірбайжан жерінен кетуіне қол жеткізіңіз», - деді Ердоған Түркия парламентінің күзгі сессиясының ашылуында.
Ердоғанның айтуынша, ол бұл мәселені Ресей президенті Владимир Путинмен және Франция президенті Эммануэль Макронмен талқылады, бірақ «нәтиже жоқ».
Ресей, АҚШ және Франция - ОБСЕ Минск тобының тең төрағалар. Ол 1992 жылы Таулы Қарабақ жанжалын бейбіт жолмен шешу үшін құрылған. ОБСЕ Минск тобының тұрақты мүшелері Беларуссия, Германия, Италия, Швеция, Финляндия, Түркия, Армения және Әзірбайжан.
1 қазанда Макрон, Путин және Трамп Таулы Қарабақтағы ұрыс туралы бірлескен мәлімдеме жасады.
«Біз Армения мен Әзірбайжан басшыларын ОБСЕ - нің Минск тобының тең төрағаларының көмегімен реттеу мәні бойынша келіссөздерді қайта бастау үшін алғышарттар қоймай - ақ, адал ниеттермен міндеттемелер қабылдауға шақырамыз», - делінген құжатта.
1991 жылы Таулы Қарабақ Арменияның қолдауымен Әзербайжаннан тәуелсіздігін жариялады. Бұл 1994 жылға дейін созылған соғыс қимылдарына әкелді. Қарулы қақтығыс бітімгершілік пен атысты тоқтату туралы Бішкек хаттамасына қол қоюмен аяқталды, бірақ ара - тұра тараптар арасында қарулы қақтығыстар басталады. Жанжал кезінде облыста 30 мыңнан астам адам қаза тапты. Әзірбайжан Таулы Қарабақты Армения басып алған территория деп санайды.
2020 жылдың 27 қыркүйегінде Таулы Қарабақта соңғы жылдардағы ең үлкен жанжал басталды. Әзірбайжан қорғаныс министрлігі Арменияны «ауқымды арандатушылық жасады», Әзірбайжан армиясының позицияларын оқ жаудырды деп айыптап, «жедел қарсы шабуыл» басталғанын жариялады. Армения билігі өз кезегінде Әзірбайжан әскері Таулы Қарабаққа қарсы шабуыл бастағанын мәлімдеді. Қақтығыс кезінде тараптар танкілерді, ауыр артиллерияны және авиацияны пайдаланды.
Түркия Армениямен қақтығыста Әзірбайжанды қолдайтынын ашық мәлімдеді. Ердоған Армения өзі басып алған Таулы Қарабақ территориясынан кетуі керек деді. Ресей Түркия мен басқа елдерді Әзірбайжан мен Арменияны бейбіт келісімге оралуға келуге шақырды.
Әзірбайжан президенті Ильхам Алиев пен Армения премьер - министрі Никол Пашинян 29 қыркүйекте елдер қақтығысты реттеу бойынша келіссөздерге дайын емес деп мәлімдеді.

Керімсал Жұбатқанов, Қазақ - Орыс халықаралық университетінің доценті, тарих ғылымдарының кандидаты