8 наурыз – Халықаралық әйелдер күні: тарихы мен маңызы

8 наурыз – Халықаралық әйелдер күні: тарихы мен маңызы

8 наурыз – Халықаралық әйелдер күні әлемнің көптеген елдерінде кеңінен атап өтілетін мерекелердің бірі. Бұл күн әйелдердің құқықтары мен қоғамдағы рөлін атап өтуге арналған. Мереке жыл сайын нәзік жандыларға құрмет көрсету және олардың еңбегін бағалау мақсатында өткізіледі. Бірақ бұл мерекенің тарихы мен маңыздылығы туралы көбі біле бермейді.

Мерекенің шығу тарихы
8 наурыздың тарихы 1908 жылдан бастау алады. Сол жылы Нью - Йоркте әйелдер өздерінің еңбек құқықтары мен сайлау құқығын талап етіп, шеру ұйымдастырды. Бұл қозғалыс жұмыс жағдайларын жақсарту, әйелдерге тең құқықтар беру секілді талаптарды қамтыды.

1910 жылы Копенгагенде өткен Халықаралық социалист әйелдер конференциясында неміс саясаткері Клара Цеткин әйелдер күнін белгілеу туралы бастама көтерді. Бұл күн әйелдердің құқықтары мен теңдігі үшін күресті бейнелейтін ерекше датаға айналуы керек еді. 1911 жылы 8 наурыз алғаш рет Германия, Австрия, Дания және Швейцарияда атап өтілді. Кейіннен бұл мереке әлемнің көптеген елдерінде кең тарады.

Кеңес Одағында 8 наурыз мемлекеттік мереке ретінде ресми түрде 1921 жылы қабылданды. Бұл күн әйелдердің еңбекке қосқан үлесі мен олардың құқықтарын қорғау жолындағы күресіне құрмет көрсету мақсатында атап өтілетін болды. 1965 жылы Кеңес Одағында 8 наурыз ресми демалыс күні болып жарияланды.

Қазіргі таңда 8 наурыз – тек әйелдердің құқықтары үшін күрес күні ғана емес, сонымен қатар оларға деген құрмет пен махаббатты білдіретін мереке. Бұл күні әйелдерге гүлдер сыйланып, жылы лебіздер айтылады. Сонымен қатар, гендерлік теңдік мәселелері де осы күні жиі көтеріледі.

Мерекенің маңыздылығы мына аспектілермен байланысты:
• Әйелдердің еңбегін бағалау – қоғамдағы аналардың, еңбеккерлердің, көшбасшылардың рөлін мойындау;
• Теңдік пен әділдікке ұмтылу – гендерлік теңдік мәселелерін көтеру;
• Қоғамдағы әйелдердің рөлін нығайту – олардың саяси, экономикалық және мәдени саладағы орны мен ықпалын тану.

Әлемдегі 8 наурызды атап өту дәстүрлері
Әлемнің әр түкпірінде 8 наурыз әртүрлі атап өтіледі.
• Қазақстан – бұл күні әйелдерге гүлдер мен сыйлықтар беріледі, мерекелік шаралар ұйымдастырылады.
• Италия – әйелдерге мимоза гүлдері сыйға тартылады, бұл нәзіктік пен төзімділіктің символы.
• Қытай – кейбір компанияларда әйелдерге түстен кейін демалыс беріледі.
• АҚШ – бұл күнде әйелдерге арналған арнайы іс - шаралар өткізіліп, олардың жетістіктері насихатталады.

8 наурыз – әйелдерге құрмет көрсетудің, олардың қоғамдағы рөлін танудың және гендерлік теңдік мәселелеріне назар аударудың маңызды күні. Бұл мереке тарихта әйелдердің құқықтары үшін күреспен тығыз байланысты болғанымен, қазіргі таңда ол тек саяси мағынада ғана емес, жалпы нәзік жандыларға арналған мереке ретінде қабылданады. Қазақстанда және бүкіл әлемде бұл күн аналарға, қыздарға, әріптестерге және жақын адамдарға ризашылық білдірудің ерекше сәті болып табылады.