Қаныш Сәтпаевтың мерейтойы: Ұлы ғалымға тағзым

Қаныш Имантайұлы Сәтпаев – Қазақстан ғылымының жарық жұлдызы, әлемге танымал геолог және металлург, Қазақ КСР Ғылым академиясының тұңғыш президенті. Оның есімі Қазақстанның ғылым, білім және өнеркәсіптік дамуының ажырамас бөлігіне айналған. Сәтпаевтың мерейтойы – бұл тек ғалымның жеке еңбегін еске алу ғана емес, сонымен бірге Қазақстан ғылымының жетістіктерін атап өтетін ерекше күн.

Қаныш Сәтпаев 1899 жылы 12 сәуірде қазіргі Қарағанды облысында дүниеге келді. Ол жас кезінен білімге деген құштарлығымен ерекшеленіп, Том технологиялық институтының тау - кен факультетін үздік бітірді. Сәтпаевтың кәсіби қызметі Қазақстан жеріндегі кен орындарын зерттеуден басталды. Ол Жезқазған кен орындарының табиғи байлығын ғылыми тұрғыда дәлелдеп, осы өңірдің әлемдік маңызын ашты. Бұл оның геология саласындағы ең үлкен жетістіктерінің бірі болды.

Сәтпаевтың бастамасымен Қазақстанда көптеген ғылыми - зерттеу институттары құрылды. Ол Қазақ КСР Ғылым академиясының негізін қалады және оны алғашқы президент ретінде басқарды. Академияның құрылуы қазақ ғылымының дамуына серпін беріп, елдің ғылыми әлеуетін нығайтуға мүмкіндік берді. Ғалымның еңбегі тек Қазақстанда ғана емес, әлемде де жоғары бағаланды. Сәтпаев Кеңес Одағындағы алғашқы академик - геологтардың бірі болды және көптеген халықаралық ғылыми ұйымдардың мүшесі атанды. Ол ғылым мен өндірісті ұштастырудың маңыздылығын түсініп, Қазақстанның минералдық ресурстарын тиімді пайдалану жолдарын ұсынды.

Қаныш Сәтпаевтың мерейтойын атап өту – оның мұрасын бағалау және болашақ ұрпаққа жеткізу. Ғалымның есімі білім беру мекемелеріне, көшелерге, қалаларға берілді. Қазақстанның ғарыштағы алғашқы жер серігі де оның құрметіне «Сәтпаев» деп аталды. Сәтпаевтың өмірі мен еңбегі – еңбекқорлық, ғылымға адалдық және өз халқының игілігі үшін қызмет етудің жарқын үлгісі. Оның ғылыми ізденістері мен идеялары бүгінгі күнге дейін өзектілігін жоғалтқан жоқ. Қаныш Сәтпаевтың мұрасы – Қазақстанның ғылым саласындағы ең қымбат қазынасы.

Ғалымның мерейтойы – елдің ғылымға, мәдениетке және тәуелсіздік жолындағы жетістіктеріне арналған құрмет күні. Бұл күн бізді ұлы ғалымның ізгі жолымен жүруге, оның еңбегін қадірлеуге және елімізді одан әрі дамытуға ынталандырады.

Орындаған: Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университетінің География факультетінің 1 курс студенті: Дархан Гүлнұр Дарханқызы
Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университетінің Қазақстан тарихы кафедрасының доценті: Джолдыбаева Улжалғас Мұхамеджанқызы