Biebay’

Uly Dala eli
Biebay’
Qazaqtyn’ en’bek da’stu’rinin’ saltanatty saltynyn’ biri – biebay’. Qazir ko’ps’ilik muny “bie bai’lar” dep atap ju’r. Jalpy tilge, so’zde bai’ qazaq halqy da’stu’r, saltyn da’l o’z atymen atai’ bermei’, ko’binese basqa s’zben atay’dy a’detke ai’naldyrg’an. Mysaly, “Sirge mo’ldireter”, “Selt etkizer”, “Toqym qag’ar”, “Bastan’g’y” degen si’I’aqty.
Qystan qysylyp s’yqqan el qar ketisimen - aq sa’y’ir ai’ynda ken’ jai’lay’g’a s’yg’yp, malyn to’ldetip, qy’anys’qa keneledi. A’sirese, bieleri aman qulyndap, ol qaraqulaqtang’annan kei’in jurt asyg’a ku’tetin yrys pen bereke da’stu’rinin’ qyzyzqty tu’ri “biebay’”, i’ag’ni’ bie bai’lap, qymyz say’y’ bastalady. Bul da’stu’rge a’r u’i’ - otbasy erte dai’yndalyp, og’an qajetti saba, ku’bisin, ydysyn, noqta, jelisin a’zirlep qoi’ady. Bie bai’lap, ony saltanatpen say’y’6 yrynyn jasay’, “qymyzmuryndyqqa” s’aqyry’ qazaq u’s’in u’lken bir toi’, ma’jilis.
“Biebastay’” da’stu’rinde jeli basyna jurt jinalyp, bie jelinine, say’yryna, qulyn kekiline, qazyq basyna, jelige mai’ jag’yp “qutty bol”, “o’simtal bol” degen tilek, bata jasai’dy. Sonan kei’in bie say’y’ bastalady. Jylqyny jog’ary bag’alai’tyn qazaq “bie bai’lag’an kezde”, ‘bie say’ym”, “bie ag’ytar kezde” degen y’aqyt mo’ls’erin de belgilegen.
Biebay’dan kei’in qymyzdy alg’as’ as’ytqan son’ ony a’r u’i’ aldymen u’lken kisilerge, ko’rs’ilerge arnai’y a’zirlep, “qymyzmuryndyqqa” s’aqyrady. Qazaqtyn’ beige, jylqyg’a, basqa malg’a degen salt - da’stu’rleri de ko’p.

a’zirlegen
Begimhan KERIMHANULY
Qazaqstan Jy’rnalister Odag’ynyn’ mu’s’esi

Biebay’ жүктеу