Глютенсіз нанның пайдасы және айырмашылығы

Глютенсіз нанның пайдасы және айырмашылығы

Нан өнімдерінің көп бөлігі құрамында глютен бар дәнді дақылдардан жасалған. Бұл адам ағзасында әртүрлі жағымсыз реакциялар тудыруы мүмкін және сіңіруі қиын ақуыз. Мысалы, целиак ауруы диагнозы қойылған адамдарда құрамында глютені бар тағамдарға аллергия болғандықтан, аулақ болу керек. Сондай - ақ, глютенсіз диеталар бүгінгі күні танымал, бұл салмақ жоғалтуға және әл - ауқаттың жақсаруына ықпал етеді.
Глютенсіз нан – бұл глютенді жеуді жоққа шығаратын кез келген адам үшін заманауи және пайдалы шешім.
Мұндай өнімнің әдеттегіден қалай ерекшеленетінін және оны күнделікті рационға кім қосуы керек екенін түсінейік.
Глютенсіз нанның құрамы келесі дәнді дақылдардың ұнынан жасалады: күріш, жүгері, қарақұмық, квиноа. Бұл дәнді дақылдар бүгінде кең таралған және кез - келген дүкенде оңай қол жетімді. Дегенмен, арнайы рецептпен глютенсіз нанды пісіру технологиясы арзан болмайды. Сондықтан, көбінесе ірі өндірушілер мұндай өнімді жасау үшін үнемдеуге тырысады, оны сақтау мерзімін арттыратын және оның құнын төмендететін әртүрлі консерванттармен және басқа қоспалармен алмастырады. Айта кету керек, тек табиғи және жоғары сапалы глютенсіз нанды қауіпсіз және тіпті пайдалы деп санауға болады. Кез - келген тағамға осындай өнімнің бірнеше тілімін қосу арқылы фигураны қатайтып, асқазан - ішек жолдарының проблемаларынан арылуға болады.
Глютенсіз нанға көбінесе глютені бар тағамдарды қабылдауға қарсы адамдар қызығушылық танытады. Целиак ауруы – глютенге төзбеушілік - генетикалық аурулар санатына жатады, сондықтан өмір бойы берілген ақуызсыз тамақтануды қамтиды. Айта кету керек, жыл сайын ауру «жасарады», сондықтан сатып алушылар бірнеше санаты үшін глютенсіз дұрыс күнделікті диетаны таңдаудың өзектілігі бірден артады.
Балаларға арналған глютенсіз тағамдар. Жас аналар қазіргі сәбилерде аллергия мен тағамға әртүрлі жағымсыз реакциялардың қаншалықты жиі кездесетінін жақсы біледі. Кейде целиак ауруы нәресте кезінде пайда болады (алғашқы қосымша тағамдарды енгізумен). Вирустық инфекциялар да, дерматит те, диетаның әртүрлі кемшіліктері және тағы басқалар аурудың алғашқы шабуылын тудыруы мүмкін. Егер балаларға аллергиялық тағамдарды сау ауыстыру ұсынылса – мысалы, глютенсіз нан - келесі шабуылдардың пайда болуын, сондай - ақ глютенге төзбеушілікті толық емдеудің қиындығымен байланысты басқа да қиындықтарды болдырмауға болады.
Ерлер мен әйелдерге арналған глютенсіз диета. Әрине, әркім кейбір тағамдарды – пирожныйлар, кекстер, торттар және құрамында глютені бар басқаларды – кейде ақылсыз мөлшерде сіңіруге болатынын және оларды диетадан бас тарту өте қиын болып көрінетінін байқады. Бұл глютенсіз диеталардың бүгінгі танымалдылығымен байланысты шамадан тыс тамақтану қаупімен байланысты.
Германия мен АҚШ зертханаларында жүргізілген заманауи зерттеулерге сәйкес, глютенге тәуелді болып, тіпті шынайы тәуелділікке айнала алады. Дәл осы себепті диетологтар пациенттерге (тіпті целиак ауруы жоқ адамдарға) глютенсіз тамақтануға ауысуды жиі ұсынады.
Айтпақшы, глютенсіз пісіруді жеу диетада тыйым салынған тағамдарға деген құштарлықты тез және тиімді төмендетуі мүмкін. Витаминдер мен минералдарға бай құрамының арқасында күрделі ақуызы жоқ бірдей нан тез қанықтырады және микроэлементтердің жетіспеушілігін толтырады.
Жақсы глютенсіз нанды таңдау кезінде қателеспеу және денсаулыққа қауіп төндірмеу үшін өнімді таңдағанда бірнеше қарапайым ұсыныстарға назар аудару керек:
Нанның құрамында жоғары сапалы ұн болуы керек. Бүгінгі таңда глютенсіз ұнның 2 түрін, мысалы, күріш пен жүгеріні бірден біріктіретін өнімдер ең танымал болып саналады. Бұл нанға ерекше дәм мен қажетті қоректік береді.
Ашытқысыз нан сатып алған дұрыс. Ашытқы дақылдары адам ағзасына нашар сіңеді, сондықтан ашытқымен жасалған нанды таңдаған дұрыс. Мұндай композиция ішектегі микрофлораны бұзбайды, денені дәрумендер мен минералдармен толтырады, өйткені олар ашытқыны «тамақтандыруға» кетудің орнына соңғы өнімде қалады және, нан өнімдерінің ашытқысыз нұсқалары төмен калориялы, дұрыс тамақтануға жарамды. Глютенсіз ашытқы наны – денсаулық пен ұзақ өмір сүруді ойлайтын кез келген адам үшін комбо нұсқасы деп аталады.
Құрамында консерванттар мен жасанды хош иістендіргіштер болмауы керек. Әрине, тек табиғи өнім адамға пайдалы болатынына кепілдік беріледі. Сапалы глютенсіз нан және химиялық жолмен алынған қосымша ингредиенттерсіз ұзақ уақыт сақталады және жағымды хош иіс пен дәмге ие болады. Мұндай нанның дәмі әдеттегіден мүлдем өзгеше болуы керек.
Көбінесе жақсы глютенсіз нанды кекстерімен салыстыруға болады – оның дәмі мен нәзік тәтті хош иісі бар. Ондай нан іштің ауырлығын тудырмайды, ішектің қозғалғыштығын жақсартады және мүмкіндігінше тез сіңеді, бұл артық тамақтану қаупін жояды.
Глютенсіз нан – диетаны әртараптандырудың, құрамында глютені бар зиянды тағамдардың орнын табудың қарапайым және пайдалы әдісі. Бұл салмақ жоғалтуға және дененің жалпы жағдайын жақсартуға оңай көмектеседі, балалардың сапалы өсуі мен дамуына ықпал етеді. Мұндай нанды дұрыс таңдау күрделі сіңімді ақуыз – глютеннен бас тарту туралы шешім қабылдаған адамның қаншалықты дұрыс тамақтануына байланысты.

Әбдіқайм А. - НМ - 211 тобының студенті
Курманбекова И. – оқытушы

Әдебиеттер
1. Капустина, К. Ф. Разработка технологии безглютеновых хлебобулочных изделий с использованием пищевкусовой добавки из мяты перечной / К. Ф. Капустина. — Текст: непосредственный // Молодой ученый. — 2020. — № 24 (314). — С. 99 - 105.
2. Еделев Д. А. Технологии обеспечения безопасности и качества продуктов питания: проблемы, стратегические цели, перспективы развития // Пищевая промышленность. – 2010. № 10. – С. 3640.
3. Байысбаева М. П. Нан өнімдерінің технологиясы: Оқулық. Алматы: Дәуір, 2011. 448 бет. ISBN 978 - 601 - 217 - 221 - 8.
4. Берри Оттавей Обогащение пищевых продуктов и биологически активные добавки / Редактор - составитель П. Берри Оттавей. М.: Профессия, 2010. 316 c.
5. Козин, Н. И. Исследование пищевых продуктов / Н. И. Козин, др.. М.: Государственное издательство торговой литературы, 2011. 412 c.