Туған өлкем. Өтебай Тұрманжанов

Тақырыбы: Туған өлкем. Өтебай Тұрманжанов
Мақсаты: 1. Өтебай Тұрманжановтың «Туған өлкем» өлеңін түсініп, мәнерлеп оқуға үйрете отырып, ұлттық құндылық туралы түсінікті кеңейту.
2. Оқушылардың сыни тұрғысынан ойлау мен жазу дағдысын дамыту.
3. Оқушыларды Отанға, туған өлкеге деген сүйіспеншілігін арттыру, туған жерді сүюге тәрбиелеу.
Сабақ типі: Жаңа білімді меңгерту
Сабақ түрі: кіріктірілген сабақ (әдебиеттік оқу – өзін - өзі тану )
Көрнекілік: «Қазақстан» туралы слайд, сөзжұмбақ «Туған өлкем», ән
Әдіс – тәсіл: СТО технология стратегиялары
Сабақ барысы:
Ұйымдастыру бөлімі
Ойын: Түс таңда.
Мақсаты: Түс таңдау арқылы оқушыларды топтау.
Жасыл. Көк. Сары. Қызыл.
Жасыл түс – қуанышты көңіл күйді, жастықты білдіреді.
Көк түс - таза судың, ашық аспанның, бейбітшілікті білдіреді.
Сары түс – жарық күннің нышаны.
Қызыл түс - жеңістің нышаны.
Адам тіршілігінің көзі де осылар күн, су, аспан, бейбітшілік, еңбек, бақыт, жеңіс. Табиғат бояулары арқылы тіршіліктің қайнар көзі беріледі.
Топты таныстыру
1 - топ. Білімділер
2 - топ. Тапқырлар
3 - топ Алғырлар
4 - топ Ізденімпаздар

Тыныштық сәті
- Балалар, ыңғайланып отырып алыңдар да, терең тыныс алыңдар. Енді көз алдарыңа Қазақстанның болашағын елестетіп көріңдер. Биіктігі көк тіреген ғимараттар, күн шуағына бөленген бақытты балалар, балаларының қуанышына мәз болған аналар, оқушылардың бестігін мақтан тұтқан ұстаздар, ғарышпен сөйлесіп тұрған дана ағалар, немерелерінің ақылдығына риза болған аталар. Қазақ тілінде сөйлесіп тұрған басқа да туысқан халықтар.
Қазақстанның қай өлкесін аралап жүрсең де өздеріңді бұлтсыз аспан, қалықтаған құс, жайқалған гүл, жайнаған бақ, жарқыраған күн сияқты сезініңдер. Қазақстанның қай бөлшегінде тұрсаң да өздеріңді сол жердің толыққанды мүшесі, қожайыны ретінде сезініңдер. Өйткені ол – біздің Отанымыз.
Осындай бақытты, бейбіт елде туып, өмір сүріп отырғанымыз үшін Отанымызға іштей рақмет айтайық. Отанға деген осындай ризашылық сезіммен бұрынғы қалпымызға келейік.

Қызығушылығын ояту. Ассоциация. Қазақстан туралы не білеміз?
«Қазақстан» сөзін басқаша қалай айтуға болады?
- Отаным, туған жерім, Атамекенім, туған өлкем, туған елім. Атамекен. Туған жер. Туған өлке.Бұл – ең жоғары құндылықтардың, асыл ұғымдардың бірі.
Атамекен – туған халқының, ұлттың қасиетті мекен еткен, ата – бабаның қоныс тепкен жері.
Туған жер – әр адамның дүние есігін ашып, өмірге келген жері,
Туған өлке - ата – бабаның қоныс тепкен жері мен өмірге келген жеріңнің табиғат көрінісі. Адамның туған жері, өскен ортасы ерекше ыстық болады.
Мағынаны тану.
Өтебай Тұрманжанов – ақын.
Оқулықпен жұмыс. Туған өлкем.
Өлеңді түсініп, мәнерлеп оқы.
Талдау.
1. Өлеңдегі ақын сезіміне сай келетін сөздерді ата.
- Қуаныш
- мақтаныш
- өкініш
- шаттық
2. Ақын туған жердің күні, гүлі туралы не дейді?
3. Алтын дәнді дала, ақ күмістей қала дегенді қалай түсіндің?
4 Туған өлке тағы несімен көрікті?
5. Туған жерді көркейту үшін сен қандай үлес қосасың?
Дәйексөз.
Атамекен аясы – адамның жан саясы.
Халық даналығы.
- Атамекеннің тамаша табиғаты, кең даласы, толқыған теңізі, жасыл орманы, ұшқан құстары, жүгірген аңдары қашан да ата – бабаңа деген сағынышыңды басады.
«Атамекен аясы – адамның жан саясы» деген осы. Осындай жаның сая табатын мекеннің табиғатын аялау керек.
Шығармашылық жұмыс.
Ақын сөздерін пайдаланып, туған өлкең туралы өлең құрастыр.
Неткен сұлу, неткен көркем,
Осы менің туған өлкем.
......................................
.......................................
Поэзия минуты.
«Отан» туралы топ басшылары өлеңді жатқа оқу.
Топқа тапсырма.
1 топ. Қазақстанның табиғаты.
2 топ. Қазақстанның қазба байлығы.
3 топ. Қазақстандағы халықтар достығы.
4 топ. Қазақтың салт - дәстүрі.
Ойын: Бақыт ағашы.
Мақсаты: Отанға деген өз тілегіңді арнау.
Шарты: Жапыраққа өз тілегіңді жазып, ағашқа орналастыру.
Бекіту. Ой толғаныс.
- Өлең қалай аталады?
- Өлеңді кім жазған?
Сөзжұмбақты шеш. Туған өлкем.
1. Рәміз. (Ту)
2. Киелі құс. (Аққу)
3. Сені оқытып, білім берген кім? (Мұғалім)
4. Мейірімді жан. (Ана)
5. Қасиетті ай.( Наурыз)
6. Біз тұратын қала.( Ақтөбе)
7. Алып жануар. (Піл)
8. Ақтөбедегі өзен аты (Елек)
9. Киелі сан. (Жеті)
10. Бұрынғы Астана.( Алматы)

Өлеңді сатылай кешенді талдау
Тақырыбы «Туған өлкем»

Авторы Өтебай Тұрманжанов
Шумақ 3 шумақ
Тармақ 12 тармақ
Буын 23 буын
Тәрбиелік мәні - Елін - жерін сүюге, патриоттыққа. Туған елдей – ел болмас, Туған жердей – жер болмас дегендей.
Отан туралы қандай мақал – мәтел білесің?
Жүректен - жүрекке.
Отаным, мен саған ризамын,......
Үйге тапсырма. «Туған өлкем» өлеңін жаттау.
Бағалау. Топты бағалау.
Тыныштық сәті.
- Балалар, денелеріңді түзу ұстап, бастарыңды жоғары көтеріп, ыңғайланып отырыңдар. Көздеріңді жұмсаңдар да болады. Ауаны терең жұтып, еркін тыныс алыңдар. Өздеріңнің тыныс алуларыңды бақылап, бақытқа, махаббат пен тыныштыққа толы таза, шипалы ауаның тұла бойларыңа толғанын сезініңдер. Енді көздеріңді ашсаңдар да болады.