Ана тілім - қанатым

Сабақ тақырыбы: Ана тілім - қанатым
Мақсаты: Оқушыларға тілді ұлттық мұра ретінде сезінуге, тіл мәдениетін сақтай білуге үйрету, тіл туралы түсінік беру.
Міндеттері: 1. Оқушыларға қазақ тілінің қадір - қасиетін түсіндіру.
2. Қазақ тіліне деген сүйіспеншілігін құрмет, қасиеттерін арттыру.
3. Оқушылардың ой өрісін дүниетанымын кеңейту, сөздік қорын молайту, сөйлеу икемділігі мен дағдыларын дамыту.
Көрнекілік: Ұлағатты сөздер, жазушылардың портреті.
Барысы: I Ұйымдастыру
II Кіріспе сөз
Саламатсыздар ма? Құрметті ұстаздар мен қонақтар және оқушылар бүгінгі «Ана тілім – қанатым» атты тәрбие сағатына қош келіпсіздер!
Мұғалім: Мағжан Жұмабаев атамыз «Тіл – адам жанының тілмашы, тілі кем болса адамның қор болғаны» деген екен. Тіл – тарих тереңіне бойлатып, өнер бұлағына сусындататын рухани әлеміміздің сарқылмас бұлағы.
Тіл әрбір адамға ана сүтімен берілді. Тіл – әрбір елдің, ұлттың мақтанышы.
Тәлім - тәрбие тілден басталады.
Олай болса, тіл - бөбектің үні, тіл – ананың әлдиі, тіл – бесік жыры. Ана тілін жырламаған ақын жоқ болар. Ана тілі – ар өлшемі. Тілді шұбарлау – арды шұбарлау, көңіл тұнығын лайлау.
1 - оқушы: Ана тілім, дана тілім бақытым
Қазақ тілін білу менің парызым.
Тілім менің ұмытылмас тірлігім
Кім біледі тіліміздің тағдырын.
2 - оқушы:- Елім деп тек, алып соққан жүрегі
Ахметтей ағасына іні еді.
Қазақ тілін терең зерттеп, танытқан.
. Ғұламаның есімін кім біледі?(Оқушылар хормен Қ. Жұбанов)
3 - оқушы: Ананың тілінде ұлылық
Баланың тілінде жылылық
Сорланар өз тілін білмеген
Қор болар ойы да былығып
4 - оқушы:- Туып өскен Торғайдың даласында
Қайран елі қазағы санасында,
Тілі үшін жазықсыз жапа шеккен
Арысың кім ойланбай табасың ба? (Ахмет Байтұрсынов)
5 - оқушы: Тіл деп біл өз тіліңді ғалам сүйген,
Өйткені атаң менен анаң сүйген.
Ал мұны біліп қана қойсаң күнә,
Мұрат ет жалғастырып балаң сүйген
Ән: « Анамның тілі - анамның үні»
6 - оқушы: Қазақ тілім бас иемін мен саған
Тілге деген болу керек кең талғам
Мемлекеттік тілімізді сыйласаң
Қазақ тілі біздер үшін жаралған.
7 - оқушы: Қазақ тілім - өз тілім, ана тілім,
Абай, Мұхтар сөйлеген дана тілім
Қастерлейді ұл - қызың мәнгі сені,
Болашағым бақытым дара тілім.
8 - оқушы: Туған тілім тірлігімнің айғағы,
Тілім барда айтылар сыр ойдағы
Өссе тілім менде бірге өсемін
Өшсе тілім менде бірге өшемін.
9 - оқушы: Қуан далам! Қуанатын күн бүгін!
Серпіп таста мұңды жүрек түндігін
Тіл туралы заңың енді күшіне
Паш еткендей кескен жаңа кіндігін.
Аружан: Көп жасаған қария -
Ақылы теңіз дария
Көп өнеге сөзі бар,
Сөзі соқпақ, өзі нәр,- келесі кезекте
«Мақал – мәтелдер айтысына» берейік.
Индира, Андрей, Исатай, Қарсақбай Диас
10 - оқушы: Ана тілін білмеген
Ақылы жоқ желікбас
Ана тілін сүймеген
Халқын сүйіп жарытпас.
11 - оқушы: Тіл дегенім түсінікті құралы
Тіл арқылы адам бәрін ұғады.
Татулық та, бірлік, достық, береке,
Бәрі - бәрі осы ұғымға сияды.
12 - оқушы: Қазақ тілім саялаған гүл бағым
Қазақ тілім - ана тілім ардағым.
Сен арқылы жетіп жатыр өмірге
Жан сырларым, тілегім, бар арманым.
«Қос тіл - қос қанатың» екі тілде бірдей сөйлейік.
полуостров - түбек шелк - жібек знай - біл язык - тіл
виноград - жүзім список - тізім критика - сын шерсть - жүн
характер - мінез быстро - тез приходи - кел ветер - жел
смех - күлкі лиса - түлкі серый - сұр встань - тұр
13 - оқушы: Әрбір тілде сөйле әлемді таң қылып,
Қазақ тілін білмеу қандай заңдылық
Өсер балаң байтақ далаң тұрғанда
Қазақ тілі жасау керек мәңгілік.
14 - оқушы: Ақыл ойын дананың,
Ана тілден аламын.
Ана тілім ардақты
Ақ сүтіндей анамның
Көрініс: «Сөз қадірі»
Автор: Өте ерте заманда бір қадірлі шешен қария дүниеден көз жұмарында баласына:
- Балам мен көп ұзамай дүние салам. «Әкем қазына қалдырмады» деп өкпелеме. Ел ішінде қалдырып бара жатқан асыл мұрам бар. Соны іздеп тап, қадірле, қастерле,- дейді әкесі. Мұны естіген бала әке мұрасын іздеймін деп табанынан таусылса да, таба алмайды. Ойы сан саққа кеткен бала бір күні ел ішіндегі абзал қарияға келеді.
Бала: Ата, әкем маған қандай қазына қалдырды? Мен іздеп таба алмадым. Мүмкін сіз білетін шығарсыз айтыңызшы.
Қария: Әкеңнің сөзі рас, балам. Оның саған қалдырған мұрасы - тіл. Ол шешен адам еді ғой. Бәріміз сөйлеуді сенің әкеңнен үйрендік. Тілден қымбат қазына байлық жоқ.
15 - оқушы: Алаңдатты тіл тағдыры бүгінде
Сен болмасаң болар ертең күнім не?
Қазақ тілін сүйемін мен жаныммен
Қазақ болып қалу үшін түбінде
16 - оқушы: Тәрбие – анамның тілінде
Әр жүйе - саналы білімде
Адалдық - киелі дінімде,
Адамдар - жүйелі білімде