Жылулық сәуле шығару

ОҚО, Сарыағаш ауданы,
№31 Т. Бигелдинов орта мектебі
Темірбекова Гүлшат Дүйсенәліқызы

Сабақ тақырыбы: §6. 1. Жылулық сәуле шығару.
Сабақ мақсаты:
• Оқушыларға жылулық сәулелену, энергетикалық жарқырау, энергетикалық жарқыраудың спектрлік тығыздығы, дененің сәулелену қабілеті, спектрлік жұту қабілеті, абсолют қара дене туралы түсінік беру.
• Оқушыларды ¬өз бетімен ғылыми ой қорытындыларын жасай білуге жетелеу.
• Жауапкершілікке, тиянақтылыққа, еңбекқорлыққа тәрбиелеу. Ғылыми дүниетанымын қалыптастыру.
Сабақ түрі: аралас
Сабақ әдісі: баяндау, сұрақ - жауап
Құрал - жабдықтар: компьютер, видеопроектор, слайдтар.
Сабақ барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі. Сыныпты бес топқа бөлу
ІІ. «» Ой қозғау» « Мен нені үйрендім?»
І ТОП
Интерференция қандай құбылыс?
Интерференцияның шарттары
Салыстырмалы теориясының постулаттары.

ІІ ТОП
Дифракция деген не?
Дифракция құбылысы қай кезде байқалады?
Дененің жылдамдығын арттырғанда оның массасы қандай формулаға сәйкес артады?

ІІІ ТОП
Геометриялық және толқындық оптика заңдары
Дененің релятивтік импульсінің формуласы.

ІV ТОП
Жарықтың шағылу заңы
Динамиканың негізгі заңы.

V ТОП
Жарықтың сыну заңы
Эйнштейн формуласы.

Есептер:
1. Егер Жерге қатысты 0. 99с жылдамдықпен қозғалатын ракета ішінде 10 жыл өтсе, онда Жерде қанша уақыт өтеді?
2. Қуаты 100 Вт электр шамының жарық шығару кезінде жоғалтатын массасы қандай?
3. Егер Жерге қатысты 0. 8с жылдамдықпен қозғалатын ракета ішінде 21 жыл өтсе, онда Жерде қанша уақыт өтеді?
4. Жерде тұрған бақылаушыға қатысты қозғалмайтын сызғыштың ұзындығы 1 м. Егер сызғыш бақылаушыға қатысты 0, 66с жылдамдықпен қозғалса, бақылаушы үшін оның ұзындығы қандай?

«Сәйкесін тап» ойыны:
1. Жылдамдықтарды қосудың релятивистік заңы.
2. Уақыттың салыстырмалылығы.
3. Ұзындықтың салыстырмалылығы.
4. Массаның жылдамдыққа тәуелділігі.
5. Масса мен энергия арасындағы байланыс.
«Физикалық диктант»
Түскен сәуле, шағылған сәуле, түсу нүктесінен тұрғызылған перпендикуляр....
Түскен сәуле,................ барлығы бір жазықтықта жатады
«Жалғасын тап»
Табиғаттағы барлық физикалық құбылыстар.........................
Жарықтың вакуумдағы таралу жылдамдығы............................

ІІІ. Жаңа сабақ.
Қызған денелердің сәуле шығарып, электромагниттік энергия таратуын жылулық сәулелену деп атайды.
Жылулық сәулелердің барлық түрлері электромагниттік толқынға жатады.
Сәулеленіп тұрған дене бетінің аудан бірлігінен барлық бағытта шығатын сәулелену қуатын энергетикалық жарқырауы деп атайды.
Энергетикалық жарқыраудың спектрлік тығыздығы немесе дененің сәулелену қабілеті:
Дененің сәулелену қабілеті деп оның беттік аудан бірлігінен жиілік интервалының бірлік енінде шығатын сәулелік қуатын атайды.
Спектрлік жұту қабілеті деп дененің жұтқан энергия ағынының оған түскен сәулелік энергия ағынына қатынасына тең шаманы айтады.
Спектрлік жұту қабілеті:
Барлық жиілікте түскен сәуленің энергиясын түгел жұтып алатын дене абсолют қара дене деп аталады.
ІV. Бекіту тест
«Жылулық сәуле шығару» тақырыбына постер жасау, қорғау
V. Үйге тапсырма: §6. 1,. Жылулық сәуле шығару.
VІ. Қорытындылау. Бағалау.