Сын есім 6-сынып

Сын есім
Қазақ тілі 6 - сынып
Мақсаты:
Білімділік: сын есім бойынша алған білімдерін бекіту, өтілген тақырыптарды қайталау
Дамытушылық: оқушылардың тілін, сөздік қорын, ой - өрісін дамыту; сын есімге байланысты тапсырмаларды шапшаң орындауға машықтандыру, мәнерлеп оқу дағдысын дамыту.
Тәрбиелік: мәтіндермен жұмыс арқылы ән өнеріне баулу, зеректікке тәрбиелеу, пәнге деген қызығушылықтарын арттыру
Сабақ түрі: қайталау
Сабақ әдісі: интерактивті тақтамен жұмыс, талдау, сұрақ - жауап

Сабақ барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі (оқушылардың сабаққа қатысушылығын тексеру)
2. Үй тапсырмасын тексеру (сын есімнің ережесін сұрау, туынды сұрақтар қою)
3. Негізгі сабаққа көшу
Махамбет Өтемісұлының жырларынан алынған афоризмдермен жұмыс жасау (слайдтармен жұмыс)
Оқушы тақтаға шығып, афоризмдердің мағынасын ашып, өлең жолдарындағы сын есімдерге толық талдау жасайды.
1. Жүйрік аттың белгісі
Тұрады құйрық жалында
Жүйрік - сын есім, негізгі, дара, сапалық, жай шырай
2. Қоғалы көлдер, құм сулар
Кімдерге қоныс болмаған?!
Қоғалы - сын есім, туынды, түбірі - қоға, - лы - сын есім
тудырушы жұрнақ, қатыстық.
3. Алтын тақты хандардың
Хандығынан не пайда?
Алтын тақты - сын есім, күрделі, туынды, қатыстық, - ты - сын есім тудырушы жұрнақ.
4. Асыл ердің баласы
Жауды көрсе шыдамай
Көзін салар қияға
Асыл - сын есім, негізгі, дара, сапалық, жай шырай
Оқулықпен жұмыс.
150 - жаттығу. «Жайлауда» мәтінін оқып, мазмұндау. Сын есімдерді тауып, тіркескен сөздерімен теріп жазу.
Үлгі: кең көгал, үлкен ауыл, қоңыр үй, шоқпыт лашықтар
153 - жаттығу. «Зеректік» мәтінін түсініп оқу. Сын есімдердің синонимдерін тізу.
Білімді - ақылды, оқымысты, білгір
Қолайлы - ыңғайлы
Берік - мықты, күшті
Зерек - зейінді, аңғарымпаз, байқағыш
Интерактивті тақтамен жұмыс.
Диаграммадағы «АҒАШ», «ҚҰНДЫ» сөздерімен тіркесетін сын есімдерді теріп жазу.
Үлгі:
1. Қураған ағаш, пайдалы ағаш, жапырақты ағаш
2. Құнды ой, құнды кітап, құнды мұра

Тақтамен жұмыс (берілген тапсырмаларды орындау)
Қателерді табыңдар
1. Құндұз бөрік киген бойжеткен киіз үйге бет алды.
2. Ағалы інілі Бейбіт пен Аслан ұзұн жолмен жұріп келеді.
3. Жазды гүнгі мезгіл қандай тамаша!
4. Ұйқұшыл адам сыбағасынан құр қалар.
Тиісті сын есімдерді қойып жазыңдар:
1. Қазақстан... астыққа бай.
2.... ұстазымызды.... демалысқа шығарып салдық.
3.... тіл сүйектен өтер.
4. Байқауға.... оқушылар қатынасты.
(ардақты, құнарлы, ащы, алтын, үздік, құрметті)

Тест жұмысы (оқушыларға білімдерін тексеру мақсатымен тест үлестіріледі)
1 - нұсқа
1. Сын есім болмайтын сөзді көрсет
А) алғыр
В) биік
С) ақсақал
Д) қызықты
2. Негізгі сын есімді көрсет
А) балалық
В) биіктеу
С) таулы
Д) тұщы
3. Қатыстық сын есімді көрсет
А) таулы
В) қызық
С) биік
Д) мықты
4. Сапалық сын есімді көрсет
А) тарихи
В) салқын
С) денелі
Д) салмақты
5. туынды сын есімді көрсет
А) жұмсақ
В) арманшыл
С) жасыл
Д) төмен

2 - нұсқа
1. Сын есім болмайтын сөзді көрсет
А) тарих
В) көк
С) ұзын
Д) мөлдір
2. Негізгі сын есімді көрсет
А) жақсы
В) саналы
С) таулы
Д) мүдделі
3. Қатыстық сын есімді көрсет
А) көркем
В) әдемі
С) жазғы
Д) таза
4. Сапалық сын есімді көрсет
А) өнерлі
В) сапалы
С) денелі
Д) жақсы
5. Туынды сын есімді көрсет
А) әдемі
В) балалы
С) сұлу
Д) керемет

Шығармашылық тапсырма:
Тірек сөздерді пайдалана отырып, «Тәуелсіз елім менің» тақырыбына эссе жазу.
Егеменді ел, ұлан - байтақ, дамыған мемлекет, сұлу табиғат, басты мақсат, білімді ұрпақ, көп ұлтты халық.
Сабақты қорытындылау: «Ана тілім» өлеңін мәнерлеп оқу.

Бағалау.
Үйге тапсырма беру.