Таль жүйесінің негізгі бөлшектерінің қызметі

Тақырыбы: «Таль жүйесінің негізгі бөлшектерінің қызметі»
Сабақ түрі: Аралас сабақ
Сабақтың әдіс – тәсілдері: Сұрақ – жауап, шығармашылық жұмыс, ізденіс әдісі, ой шақыру
Сабақтың мақсаты: Мұнараларға таль жүйесін жабдықтау үшін негізгі бөлшектерінің құрылысы мен қызметін үйрену, техникалық сипаттама беру
Білімділік: Студенттердің өз жетістіктерін, білім – білік дағдыларын қалыптастыру
Тәрбиелік: Студенттердің өз ойларын ашық айтуға, пікір таластыруға, дұрыс сөйлей білуге, өз бетімен ізденіс жұмысын жасауға үйрету
Дамытушылық: Студенттердің алған теориялық білімдерін практикада қолдана білу дағдысын қалыптастыру
Құрал – жабдықтар: Көрнекті құралдар: кеспе қағаздар, суреттер, буклеттер, слайд

Сабақтың техникалық құралдары: Компьютер, мультимедиялық тақта, маркерлі тақта,
«Мұнара» макеті, мұнара суреттері; кронблок, таль блогы, таль ілмегі мен таль арқандарының техникалық сипаттама кестелері;

Пайдаланылған әдебиеттер:
1. Қуатова Н «Бұрғылау және мұнай өндірісі жабдықтарына техникалық қызмет көрсету, жөндеу және құрып орнату»;
2. Сақтағанова М «Мұнай кәсіпшілік машиналары мен механизмдері»
3. Тұяқбаев Н «Барлама бұрғылау»;

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі:
І. Сәлемдесу, студенттердің сабаққа қатысын тексеру
ІІ. Сергіту сәті
ІІІ. Үй жұмысын тексеру
ІV. Жаңа сабақ
V. Сабақты бекіту
VІ. Үйге тапсырма
VІІ. Студенттерді бағалау
Сергіту сәті:
Мұнай туралы сіз білмейтін 6 факт

Үй тапсырмасын қайталау
І. Карточка арқылы 3 студенттен жазбаша тапсырма сұралады;

1. Мұнара дегеніміз не, қандай түрлері болады, не үшін қолданамыз?
2. Мұнараны қолдану үшін қандай есептеулер жүргізіледі?
3. Мұнара мен діңгекті құрастырудың әдістері қандай?

ІІ. Студенттердің назарын сабаққа аударып, үйге берілген тапсырманы сұрау мақсатында төмендегідей сұрақтар топқа қойылады.
1. Мұнара дегеніміз не, неше түрі бар?
2. Күмбезді мұнараның діңгекті мұнарадан айырмашылығы қандай?
3. Мұнаралардың негізгі параметрлері қандай?
4. Мұнара мен діңгекті құрастырудың әдістері қандай?
5. Мұнараны таңдау формуласы қандай?
6. Мұнара жалғыз өзі көтеріп - түсіру жұмыстарын жүргізе алады ма?
7. Редуктор сарайы құрамына не кіреді?
8. Сорап сарайында не орналасады?
9. Қабылдау көпірі не үшін қажет?
10. Мұнараның құрамына кіретін қалған бөлімшелер қандай?
Студенттердің жауабы тыңдалады.
ІІІ. «Жалғасын тап» сергіту ойыны.
1. Мұнараның қызметі
2. Мұнараның бір - бірінен ерекшеліктері
3. Мұнараның құрылыс құрамына кіретін құрылыстар
Үйге берілген тапсырма бойынша схемалармен жұмыс.
IV. Сөзжұмбақ орындау.
Жаңа білімді меңгерту.
Мұнара – ұңғыны қазатын аспапты көтеріп - түсіру, кигізбе құбырларды түсіру, түрлі зерттеу жұмыстарын жүргізу тағы басқа көптеген жұмыстарды ұңғыда жүргізу үшін орнатылатын құрылыс механизмі. Бұрғы қондырғыларының тəл жүйесі, лебедка барабанының айналмалы қозғалысын ілмектің ілгерілемелі қозғалысына айналдыру жəне тəл арқаны ілмектеріне түсетін салмақты жеңілдету қызметін атқарады. Кронблок шкиві мен тəл блок шкиві арқылы белгілі ретпен болат арқан өткізіліп, бір ұшы қозғалмайтын етіп бекітіледі. Мұнарамен көтеріп - түсіру әрекеттерін жүргізген кезде таль жүйесінің қызметі зор. Тальдік жүйе деп – шығыр барабанының айналу қозғалысын арқан арқылы ілмектің жоғары - төмен қозғалысына айналдыруға арналған механизмдер тізбесі. Оған жататындар; кронблок, қозғалатын тальдік блок, арқандар, шығыр барабаны, ілмек пен штроптар.
Крон - блок (1 - сурет) – мұнараның ең жоғарғы бөлігіне орналасқан механизм.
Құрылысы; рамадан, тіректерден, осьтен және соның бойында орналасқан өзара тәуелсіз айналатын бірнеше шкивтерден (роликтерден) тұрады. Қызметі; тальдік жүйе арқылы бұрғылау тізбегінің салмағын көтеру және көтеріп - түсіру операцияларын іске асыру болып табылады. Крон - блоктің құрылысы әртүрлі болып келеді.

Сабақтың толық нұсқасын жүктеу