Ахмет Йассауи «Даналық кітабы»

Сабақ: Қазақ әдебиеті
Тақырыбы: Ахмет Йассауи «Даналық кітабы»
Мұғалімнің аты - жөні: Оспанова Ғ. С
Сынып: 8
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары
8. Т/Ж 4. Көркем шығармадан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану.
8. Б/С 2. Шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыдан салыстырып, жаңашылдығына баға беру.
Сабақ мақсаттары Барлық оқушылар орындай алады:
- Шығарманың мазмұнын түсініп, идеясын ашады.
- Шығармадан қажетті үзінділерді тауып оқиды, өз көзқарасын дәлелдейді. - Шығарманы басқа шығармамен салыстырады.
Оқушылардың көпшілігі орындай алады:
- Йассауидің ғибратты, насихат сөздеріне түсінік береді.
- Н. Ә. Назарбаевтың даналық сөзінің негізінде өз пікірін білдіреді.
Кейбір оқушылар орындай алады:
- Өз ойын білдіре отырып ойтолғау жазады.
- Шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыдан салыстырады, жаңа көзқараспен бағалайды.
Тілдік мақсат Өз көзқарасын дәлелдейді, Йассауи кесенесі тарихын зерделейді, сопылық ілімнің философиялық мәні туралы баяндайды, негізгі ұғымдарды табады, ақпараттарды жазады.
Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер:
Хикмет, кесене, қылует, пасық, кердеңдік.
Алдыңғы оқу: Ахмет Йассауи өмірі туралы ақпарат біледі.
Жоспар:
Жоспарланған уақыт Жоспарланған жаттығу түрлері Ресурстар
Сабақтың басы
2 минут Психологиялық ахуал туғызу. «Жылы лебіздер»
Топқа бөлу: "Инфографика" әдісі
Суреттер: А. Йассауи, кесене, «Хикмет жинағы».
Сабақтың ортасы
4 минут
3 минут
2минут
12 минут
2 минут
10 минут
2 минут Ой қозғау: Қожа Ахмет Йассауи кесенесі және "Даналық кітабы" туралы бейнефильм.
1 - тапсырма: «Хикмет» сөзіне ассоциация
«Білетініңіздің барлығы» әдісі (сыныптық жұмыс).
Қ/б: «Сұрақ ілмегі» әдісі (өзара бағалау).
2 - тапсырма: Көркем шығарманы басқа шығармамен салыстыру, рухани құндылықтарды заманауи тұрғыдан қарастыра отырып насихат сөздерге түсінік беру. (топтық жұмыс).
1 - топ: Абай мен Йассауиді (Бес нәрседен қашық болу) салыстыру.
Абай «Бес дұшпан» Йассауи «Бес нәрсе»
Өсек, өтірік, мақтаншақ,
Еріншек, бекер мал шашпақ
Бес дұшпаның білсеңіз Ақиқатты мойындамаудан қашық бол,
Менмен, тәкаппар болма,
Дүние - мүлік үшін арыңды сатпа,
Арамдықтан аулақ бол,
Еріншек болма.

Б: Абайдың «Ғылым таппай мақтанба» өлеңінің ішінен 5 нәрседен қашық болу, 5 нәрсеге асық болу сөздерін табады.
К: нәпсі, тамұқ, қарыш, мінәжат, зікір, хақ, сақи сөздерінің мағынасын түсіндірме сөздіктен анықтау.
К: Шығармадан Йассауи сақтандырған 5 нәрсені атау.
2 - топ: «Екі түрлі түсініктеме» кестесі арқылы қанатты, ғибратты, діни өсиет - насихатқа толы сөздерге түсінік беру.
Мәтіндегі үзінділер Үзінділер жайлы өз пікіріміз
Б «Кітап аш та мәнін ұқ»
Б «Қиын да болса, түзу жолмен жүр»
К «Арың сақта, болсаң да малға кедей»
К «Кісі ақысын жеме»
К «Халқыңа қызмет ет, Ізгілерге ізет ет, Жаны жақсы жайсаңдарға қызмет ет»
К «Кердеңдік – пиғылы бұзылған пасықтың ісі»
3 - топ: А. Йассауи «Сондықтан 63 - те кірдім жерге» дейді. Неліктен? «FILA» кестесі.
Мәтін б - ша нақты мәліметтер Идеялар (өз пікірін білдіру, болжам жасау) Сұрақтар (зерттеуді талап ететін сұрақтар) Жоспарлы іс - әрекет (жоспар құру, шешім қабылдау)

Ойлау деңгейлері Бағалау критерийлері Дескрипторлар
Қолдану Көркем шығармадан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолданады. - тақырып б - ша дәлел келтіреді;
- негізгі идеяны анықтайды;
- көтерілген мәселені анықтайды; - мәселенің шешу жолын көрсетеді;
Бағалау Шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыдан салыстырып, жаңашылдығына бағалайды. - рухани құндылықтарды заманауи тұрғыдан салыстырып, өз пікірін жазады;
- жоспар құрып, шешім қабылдайды;
Қ/б: «Қиын. Құнды. Қызық» әдісі (топтық бағалау)

3 - тапсырма: «Ойтолғау»
«Жазу семинары» әдісі (жеке жұмыс).
«Имандылық - адам бойындағы ең үлкен қасиет» тақырыбында ойтолғау.
Қ/б: «Не жақсы?» әдісі (өзара бағалау) АКТ
https://www. youtube.
com/watch? v=
IToQUkXmQ9Q

Абай Құнанбайұлы «Ғылым таппай мақтанба» өлеңінен үзінді.
«Салыстыру» кестесі
Түсіндірмелі сөздік
«Екі түрлі түсініктеме» кестесі
«FILA» кестесі.
Н. Ә. Назарбаевтың даналық сөзін ұсыну;
Сабақтың соңы
3 минут
Кері байланыс: «321» әдісі. 3 - факті, 2 - көзқарас, 1 - тұжырым.
Кесте
Қосымша ақпарат: энциклопедия, Абайдың өлеңдер жинағы, оқулық, хрестоматия.
Саралау – оқушыға мейлінше қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Қабілетті оқушыға тапсырманы қалай түрлендіресіз? Бағалау – оқушы білімін тексеруді қалай жоспарлайсыз? Пәнаралық байланыс – Денсаулық және қауіпсіздік, АКТ - мен байланыс. Құндылықтармен байланыс(тәрбие элементі)
Төмен деңгей оқушыларына:
- қарапайым сұрақ үлгілерін ұсыну;
-«Екі түрлі түсініктеме», «FILA» кестесін жасаудың жолын түсіндіру;
Орта деңгей оқушыларына:
- түсіндірме сөздік беру;
- Н. Ә. Назарбаевтың даналық сөзін ұсыну;
Жоғары деңгей оқушыларына:
- «Хикмет жинағын» ұсыну;
- зерттеуді талап ететін сұрақтар және жоспар үлгілерін беру;
- ойтолғау жазу талаптарын ұсыну. «Сұрақ ілмегі» әдісі (өзара бағалау) – жетек сұрақтарын қоя отырып, өз білімін тексеру.
«Қиын. Құнды. Қызық» әдісі (топтық бағалау) - оқу барысында оқушы үшін қызық, қиын, құнды болған тұстарды жазып, ой қорыту.
«Не жақсы?» әдісі (өзара бағалау) – жұмыстың өнімді жақтарын атау. • Қазақстан тарихы – Йассауи, кесенесі, шығармалары туралы мәліметті түсінеді;
• Шығарманы талдау барысында оқушылар «Мәңгілік Ел» идеясы негізінде «Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы» құндылығын біледі, патриоттық сезімдерін нығайтады.
• Өзін - өзі тану – шығармадан даналық қасиеттерді анықтап, құндылық ретінде таниды.
Рефлексия
Сабақтың мақсаты мен оқу міндеттері орындалды ма? Бүгін оқушылар не үйренді? сабақ қалай өтті, қандай деңгейде өтті? Жоспарланған саралау жақсы іске асты ма? (тапсырмалар сәйкес болды ма?) уақытты қалай пайдаландым? Жоспарыма қандай өзгеріс енгіздім және неге? Өз сабағыңызды талдау үшін осы бос орынды пайдаланыңыз. Сол жақта берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Қорытынды бағалау
Ең жақсы өткен 2 нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)
1:
2:
Қандай 2 нәрсе немесе тапсырма сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (оқыту мен оқуғы қатысты)?
1:
2:
Осы сабақтың барысында барлық сынып немесе жекелеген оқушылар жөнінде келесі сабағыма қажет болуы мүмкін қандай ақпарат білдім?
1:
2: