Шетелдік студенттер арасында толеранттылықты тәрбиелеу тәсілдері

Шетелдік студенттер арасында толеранттылықты тәрбиелеу тәсілдері

Бүгінгі таңда жаһандық коммуникация және әлемдік қоғамдастықтың интеграциясы кезеңінде мәдениетаралық мәселе бірінші орынға шығады. Бұл білім беру үдерісінде айтарлықтай өзгерістерге әкелді, өйткені әлемнің әртүрлі елдерінен келген жастар шетелге көбірек саяхаттауға және оқуға мүмкіндік алды.
Университет оқытушыларының алдында студенттерде өзара сыйластық, достық, басқа мәдениетке төзімділік сияқты қасиеттерді қалыптастыру міндеті тұрды.
Бұл міндеттер әл - Фараби атындағы ҚазҰУ оқытушылары үшін де өзекті, өйткені оның қабырғасында әлемнің бірнеше елінен көптеген шетелдік студенттер оқиды. Сонымен, жоғары оқу орнына дейінгі білім беру факультетінің шетелдіктердің тілдік және жалпы білім беру дайындығы кафедрасында Оңтүстік Корея, Қытай, Жапония, Түркия, Иран, Моңғолия, Колумбия, АҚШ және т. б. елдерден келген шетелдік студенттер оқиды.
Бұл кафедраның оқытушылары шетелдік студенттердің қазақстандық қоғамдағы қарым - қатынаста тең құқылы серіктес болуы үшін әр түрлі лингвомәдени қоғамдастықтардың өкілдерін әлеуметтік - психологиялық бейімдеу бойынша маңызды жұмыстарды үнемі жүргізеді.
Осы жұмыстың нәтижесінде Қазақстанға алғаш келген шетелдік студенттер қарым - қатынас элементтерімен таныса бастайды, басқа халықтың мәдениеті құндылықтарының жүйесін зерттей бастайды, талдай бастайды. Әлеуметтік стереотиптердің тамыры мен шығу тегін түсіну төзімділік пен басқа әлемді қабылдаудағы маңызды қадам болып табылады. Кейбір студенттер үшін жаңа елмен танысу үдерісі елдің тарихы, мәдениеті туралы әдебиеттермен танысудан басталады, ал басқалары үшін қалаға және оның айналасына бару қызықты, ал тілдік кедергілерден қорықпайтын және жергілікті тұрғындармен, көбінесе құрдастарымен, олардың отбасыларымен танысатын студенттер бар және бұл олардың бейімделуін тездетеді.
Бірінші күннен бастап кафедра оқытушылары олардың қаладағы өмірге бейімделуіне, шетелдік студенттердің білім алуына қолайлы жағдайлар жасауға ерекше назар аударады. Кафедрада шетелдік студенттермен толеранттылық, ынтымақтастық және серіктестік идеяларына негізделген түрлі іс - шаралар өткізеді. Жалпы шетелдік студенттер оқу жылы барысында іс - шараларға қатысып, өз елдері туралы әңгімелейді, ана тілінде ән айтады, ұлттық билер билейді.
Оқытушылар елдегі мерекелерге, оның тарихына, көрнекті жерлеріне, Қазақстанның танымал тұлғаларына арналған дөңгелек үстелдер өткізеді. Мұндай іс - шаралар тек шетелдік қана емес, сонымен қатар университетте оқитын қазақстандық студенттердің де толерантты қарым - қатынасын қалыптастыруға ықпал етеді.
Ынтымақтастық пен төзімділік адамзаттың бүкіл дамуында өте маңызды болды. Қазіргі әлемде азаматтар арасында толеранттылыққа тәрбиелеу қоғамдық білім беру саясатының басты мақсаттарының біріне айналды.
1995 жылы ЮНЕСКО толеранттылық принциптері туралы Декларацияны қабылдады, онда "мектептер мен университеттерде, үйде және жұмыста төзімділік рухын тәрбиелеу және ашықтық, бір - біріне назар аудару және ынтымақтастық қатынастарын дамыту қажет" делінген.
Кафедрада ұйымдастырылатын түрлі халықаралық, ұлттық деңгейдегі тәрбиелік, мәдени, ашық кураторлық іс - шаралар, табиғат аясына, көлдерге, тауларға, театрларға, концерттерге және спорт кешендеріне бірлескен экскурсия, саяхаттар өзара түсіністік пен достықты біріктіруге, тәрбиелеуге ықпал етеді.

А. С. Казмағамбетова, А. С. Айтпаева, А. Е. Саденова
Әл - Фараби атындағы ҚазҰУ.
Жоғары оқу орнына дейінгі білім беру факультеті
Шетелдіктердің тілдік және жалпы білім беру дайындығы кафедрасының оқытушылары