Наурыз - мереке, Наурыз - береке

Сценарий проведения праздника в 5 – 7 классах «Наурыз мереке – Наурыз береке!»
Цель: Формирование у учащихся патриотических чувств и толерантности.
Задачи:
1. Формирование и развитие личности школьников на основе национальных и общечеловеческих ценностей.
2. Воспитывать уважение к традициям и обычаям казахского народа.
3. Развить представления о многообразии народной художественной культуры, объединяющей устное слово, музыкальный фольклор, декоративно - прикладное искусство.
4. Обогащать активный и пассивный словарь учащихся, развивать фонематическое восприятие.
Ход праздника
Звучит песня в исполнении Р. Рымбаевой «Наурыз!».
Ведущий 1: Армысыздар, құрметті қонақтар! Бүгін біз Ұлыстың ұлы күні — Наурыз мейрамын тойлағалы отырмыз. Наурыз — бұл тек көктемнің ғана емес, ең әулі ізгілік пен жақсылықтың мейрамы. Ұлыстың осы бір ұлы күні адамдар бір - біріне деген өкпе - реніштерін ұмытып, кешірімге келіп татуласып, табысқан.
Ведущий 2: Сегодня замечательный день — праздник пробуждения новой жизни, праздник мира и весны. Наурыз — праздник весеннего равноденствия, когда, наконец - то, после долгой зимы, светлое время суток становится равным темному по своей продолжительности, а потом начинает неуклонно увеличиваться. Таким образом, этот праздник олицетворяет собой начало начал, возрождение природы, торжество светлых сил добра над темными силами зла.
Ведущий 1:
Кең болсын қазағымның керегесі,
Кетпесін Алла берген берекесі,
Алаштың баласына нәсіп болған,
Кұтты болсын НАУРЫЗ мерекесі!
Ведущий 2:
По традициям Наурыза
Надо всем долги отдать,
Не носить на сердце груза,
Много есть, шутить, гулять.
А еще прибраться в доме,
Стол накрыть на зависть всем,
На любви не экономить,
От весны не ждать проблем...
В общем, искренне смеяться
И гостей с улыбкой ждать,
В лучших днях не сомневаться
И другим тепло давать!
Ведущий 1: Наурыз - достық, еңбек, бейбітшілік мерекесі. Ұлыстың ұлы күні адамдар бір - біріне деген ренішін ұмытып өзіне де, өзгеге де жақсылық тілеген. Наурыздағы ең маңызыды дәстүр - Қыдыр атаны күту. Қыдыр ата – адал, мейірімді, еңбекқор адамдарға байлық, бақыт, денсаулық, табыс, жетістік әкелген.
Ведущий 2: Наурыз — это праздник труда, мира и дружбы. Люди в этот великий день прощали старые обиды. Желали себе и другим добра и счастья. Самая важная традиция на востоке в Наурыз – ждать Қыдыр ату. Достаток и изобилие, счастье и благополучие, здоровье и процветания – всё это принесёт собой Қыдыр ата честным и добрым, трудолюбивым и благородным людям. У нас сегодня в гостях старейшина Ескельдинского сельского округа Сутибаев Тукен аға. (Входит старейшина и әже).
Қыдыр ата:
Ұлыс оң болсын,
Ақ мол болсын,
Қайда барсақ, жол болсын!
Ұлыс бақты болсын,
Төрт түлік ақты болсын!
Ұлыс береке берсін,
Бәле - жала жерге енсін!
Ұлы халқым тоқ болсын,
Көйлектерің көк болсын,
Қайғы - уайым жоқ болсын,
Қуаныштарың көп болсын!
(әже бросает шашу)
Ведущий 2: Желаем всем казахстанцам мира и благополучия. Сегодня на нашем празднике присутствуют почетные гости: Шингожин Марат Галымович, Абдулкаримова Салтанат Мауленбаевна, Сагимбаева Алма Еламановна, Ким Тамара Владимировна. Слово для поздравления предоставляется Шингожину Марату Галымовичу.
Ведущий 1: Наурыз — барша қазақстандықтардың ортақ той думаны. Наурыз — достық пен еркіндіктің мерекесі. Наурыз — қаңкылдап қаздар келетің, қырларда қызғалдақ бүршік атып, Табиғат — Ана гүл көрпеге оранатын көктем айы. Мал бағуды кәсіп еткен ата - бабаларымыздың қорада қойы қоздап, түйесі боздап, бір малы екеу болып, аузы аққа тиіп, мол ырысқа кенелетін, қыс қыспағынан арқасы кеңіп, арқа - жарқа, мәз - мейрам шаттыққа бөленетін шақ.
Ведущий 2: Для казахов этот праздник является символом весеннего обновления, торжества любви, плодородия и дружбы. В старину до прихода Наурыза люди приводили свои дома и хозяйство в порядок, в честь праздника сажали деревья и цветы. Считалось, если Наурыз входит в чистый дом к хорошему хозяину, то болезни, неудачи невзгоды обойдут его стороной, а щедрое празднование этого праздника принесет в дом изобилие и успех на целый год.
Ведущий 1: Салауатты өмірдің салтанаты, күн мен теңелген, баршаға арман мен адалдық, құштарлық пен сұлулық, тазалық пен татулық сыйлаған НАУРЫЗ мейрамы кұтты болсын! Дендеріңізге амандық - саулык, шаңырақтарыңызға шаттық, отбасыларыңызға ырыс пен ынтымақ тілейміз!
Ведущий 2: На сцену приглашается 7 «Б» класс, который покажет нам встречу великого дня «Ұлыстын ұлы күні – Наурыз Мейрамы құтты болсын!»
Ведущий 1: Дәстүрімізге айналған Ұлыстың Ұлы күні – Наурыз құтты болсын! Күлімдеген шуақты көктеммен бірге қазақ даласына жер әлемді жайнатып, әнші құстарды сайратып, Наурыз тойын тойлатып Жаңа Жыл келеді. Ендеше, той құтты болсын! Ұлыс оң болсын! Ақ мол болсын! Ұлы мереке сіздерге, ауылымызға, Отанымызға, отбасымызға, мектебімізге тек жақсылық әкелсін!.
Наурыз - жыл басы. Парсы тілінде "нау" - "жаңа", "руз" - "күн" деген ұғымдарды білдіреді.
Мерекедегі дастарқанның басты асы наурыз көже болған. "Наурыз көжені тойып ішу керек, сонда жыл бойы тоқшылық болады!" деген сенім бар. Наурыз – көже 7 түрлі тағамдардан дайындалады. Олар: су, ет, тұз, май, ұн, бидай және сүт. Бұл тағамдар бақыттың, сәттіліктің, денсаулықтың, байлықтың символы.
Қазақ халқы үшін 7 саны қасиетті, киелі сан болып табылады. Осы мерекеде 7 санының маңызы зор. Әр адам 7 отбасының үйін аралап, 7 отбасыны үйіне қонаққа шақыруы керек деген наным - сенімдер қалыптасқан. «Наурыз» бейнеролигіне назар аударамыз!
Ведущий 2: С ярким солнцем и долгожданным теплом на нашу землю пришел праздник Наурыз мейрамы. Весенний день «Ұлыстың ұлы күні» символизирует очищение от всего плохого в мыслях, делах и поступках по отношению к нашей семье, школе, городу и в целом к Родине. Слово Наурыз с персидского означает «нау — новый», «рыз» — день. В эту ночь готовили Наурыз — көже, наводили чистоту в доме, и ждали гостей. Наурыз – коже должен обязательно готовиться из 7 ингредиентов: воды, мяса, соли, жира, муки, пшеницы и молока. Эти компоненты символизируют счастье, удачу, мудрость, здоровье, богатство, быстрый рост, покровительство неба. И вообще, в день празднования Наурыз, наличие цифры «7» является обязательным. Люди твёрдо верят, что эта цифра заключает в себе 7 дней недели – временные единицы бесконечности вселенной. В этот день напротив аксакалов должны быть поставлены 7 чаш с наурыз - коже. Каждый человек должен посетить 7 домов, пригласить 7 гостей. Просим посмотреть видеоролик «Наурыз».
Ведущий 1:
Наурыз келді балалар,
Көктеді қыр жырғалар,
Наурыз тойын тойлайық
Жаңа жылда ағалар.
Ведущий 2: Какой же праздник без красивого казахского танца. Встречаем наших прекрасных девочек в исполнении казахского танца! На нашей сцене танцевальный коллектив 5 «Б» класса с композицией «Көктем».
Ведущий 1: 1926 жылдан бастап, тоталитарлық жүйенің ықпалымен наурыз мерекесін тойлауға тыйым салынды. Көп жылдар бойы ұмытылып, сынын жоғалтқан мереке 1988 жылдан бері қайта жаңғырып, Наурыз мейрамын тойлау дәстүрі өз жалғасын тапты.

Наурыз мерекесі 1991 жылы, 15 наурызда Қазақ СР Президентінің қаулысының негізінде мемлекеттік мәртебеге ие болды. Елбасы наурыз айының 22 жұлдызын "Наурыз мейрамы" деп жариялады. Ал 2009 жылдың 24 сәуірінде ҚР Президенті Н. Ә. Назарбаев наурыз айының 21, 22, 23 күндеріне "Наурыз мейрамы" деген атақ берді.
Ведущий 2: В советское время Наурыз считался пережитком прошлого, и его празднование было запрещено, поэтому с 1926 года по 1988 год народ был лишен этого удивительного праздника весеннего обновления. Однако память народа и древние традиции оказались сильнее искусственных запретов, и в свободном, независимом Казахстане после долгих лет забвения Наурыз мейрамы начали праздновать в 1988 году. Официальное признание праздник Наурыз приобрел 15 марта 1991 года после выхода Указа Президента Казахской ССР «О народном празднике весны – «Наурыз мейрамы». Президент страны объявил 22 марта, день весеннего равноденствия, праздничным днем – «Наурыз мейрамы».
Ведущий 1: «Тұсау кесу» салт - дәстүрін көрсету үшін ортаға 6 «А» және 7 «А» сынып оқушыларын шақырамыз
Ведущий 2:
Расцвела земля родная
Песни звонкие слышны
Наурыз веселый праздник,
Праздник солнца и весны.
Ведущий 1: Бәріміздің сүйікті биіміз ол - қазақ биі. Ортада 5 «А» сынып оқушысы Мамутова Эльмира «Қамажай» биімен.
Ведущий 2: Предлагаем поиграть. Игра на внимание. Если согласны, то хлопайте. Если не согласны, то топайте.
- Наурыз – праздник для всех Казахстанцев.
- Национальное блюдо казахов – хачапури.
- Наурыз это новый год по восточному календарю.
- Национальное жилище казахов – юрта.
- Степной цветок Казахстана – тюльпан.
- Верблюды едят колючки.
- Казахи – гостеприимный и дружелюбный народ.
- Бешбармак едят французы.
- Кумыс готовят из молока коровы.
- Байга национальная игра казахов.
- Наурыз – праздник мира, дружбы и весны.
Ведущий 1: Приглашаем на сцену учащихся 6 «Б». В исполнении учащихся 6 «Б» класса звучит песня «».
Ведущий 1: "Көктем Туды" – деп қазақ халқы бірі - бірін мерекемен шын жүректен құттықтайды. Қазақтар ұлыстың ұлы күнін жаны – тәні таза қалпында, жаңа киіммен, жақсы тілекпен қарсы алады. Адамдар бір - бірімен жылы жүзде амандасып, Наурыз бата береді, Наурыз көже ішеді, араздасып жүрген ағайынды татуластырып, мүсәпір, мүгедектерге жәрдем береді, ұлттық ойындар өткізіп, ән – жыр айтады, күй тартады (өнерпаздар), бітелген бұлақтардың көзін ашып, жерге тал отырғызады. Қазақ халқының түрлі әдет - ғұрыптары көрсетіліп, ұлттық ойындар ойналады.
Ведущий 2: "Көктем Туды" ("С рождением весны") - так казахи поздравляют друг друга на улицах, в парках, скверах и на стадионах в этот день. Тысячи людей наблюдают за соревнованиями народных певцов (акынов), состязаниями в национальных видах спорта (казақшакурес, тоғыз кумалак) и, разумеется, лошадиными скачками (қыз - қуу и байга). Разнообразные театральные сценки, представляющие национальные традиции и ритуалы, привлекают людей и учат их уважать свою культуру и родную землю, стремиться к сохранению мира и взаимопонимания между различными национальностями Казахстана.
Ведущий 1: Ортаға Наурыз мерекесін өлең шумақтарына қосқан жас ақындарымызды шақырамыз.
Ведущий 2: Приглашаем на сцену юных поэтов, которые во славу восхвалят Весну и приход великого праздника Наурыз.
Ведущий 1: Ұлыс күнi татулық тойы, шаруа, ынтымақ, сенiм, көңiл мерекесi. Қыс қылышынан аман қалған жұрт, бар ренiш - өкпесiн ұмытып, кiнәсiн кешiп, тек жақсы тiлектер тiлейдi. Көңiлдiң жаңаруы деген осы. Баршаңызды «Наурыз» мерекесіне арналған көрмемізді тамашалауға шақырамыз.
Ведущий 2: В этот день выставлялась самая красивая домашняя утварь. Чем больше, разнообразнее и богаче посуда в этот день, тем лучше. Этот обряд олицетворяет благосостояние, вкус и мастерство хозяина дома. Приглашаем всех посмотреть нашу выставку, посвященную празднику Наурыз.
Ведущий 1: Наурыз амандық, жақсылық әкелсін!
Ведущий 2: Желаем весеннего тепла и радости в жизни.
Ведущий 1: Көктем жылуы мен өмір куанышын тілейміз!
Ведущий 2: Еще раз вас всех с праздником Наурыз!
Ведущий 1: Наурыз кұтты болсын! Келесі кездесенемін қош сау болыңыздар!
Звучит песня «Наурыз всех приглашает!».