Қазақстанның таулары

Қазақстанның таулары
Қазақстан – кең байтақ жері бар, табиғаты алуан түрлі мемлекет. Ел аумағының көп бөлігін жазықтар алып жатса да, шығыс, оңтүстік және оңтүстік - шығыс аймақтарында биік тау жоталары орналасқан. Қазақстанның таулары тек әсем табиғатымен ғана емес, сонымен қатар, климаттық ерекшеліктерімен, флорасы мен фаунасымен, тарихи және мәдени маңыздылығымен де құнды.
Қазақстандағы негізгі тау жүйелері
Қазақстан аумағындағы ең ірі тау жүйелері – Алтай, Сауыр - Тарбағатай, Жоңғар (Жетісу) Алатауы және Тянь - Шань жоталары. Олар елдің климатына, өзен - көлдердің қалыптасуына және өсімдіктер мен жануарлар әлеміне зор әсер етеді.
1. Алтай таулары
Алтай – Қазақстанның шығысында орналасқан ең биік және әсем тау жоталарының бірі. Ол Ресей, Қытай және Моңғолиямен шектесіп жатыр. Қазақстандық Алтай бірнеше жоталардан тұрады: Оңтүстік Алтай, Қалба жотасы және Кенді Алтай. Мұнда Бесоба (4506 м) шыңы орналасқан. Алтай таулары өздерінің бай кен орындарымен, табиғатының көркемдігімен және сирек кездесетін жануарларымен ерекшеленеді.
2. Сауыр - Тарбағатай жотасы
Сауыр мен Тарбағатай таулары – Қазақстанның шығысында, Қытаймен шекарада орналасқан тау жоталары. Сауыр жотасындағы Мұзтау (3816 м) шыңы – осы аймақтағы ең биік нүкте. Бұл аймақтың климаты қатаң, бірақ сонымен қатар, өсімдіктер мен жануарлар дүниесі бай.
3. Жоңғар (Жетісу) Алатауы
Жоңғар Алатауы – Қазақстанның оңтүстік - шығысында, Қытаймен шектесетін тау жотасы. Оның ең биік шыңы – Бесбақан (4622 м). Жоңғар Алатауы ерекше экожүйесімен, су ресурстарымен және көркем табиғатымен белгілі. Мұнда Алакөл және Балқаш сияқты ірі көлдерге су беретін көптеген өзендер бастау алады.
4. Тянь - Шань таулары
Қазақстандағы ең биік тау жүйесі – Тянь - Шань. Бұл тау жотасы оңтүстікте Қырғызстанмен және Қытаймен шекаралас орналасқан. Мұнда Хан Тәңірі (7010 м) шыңы бар, ол Қазақстанның ең биік нүктесі болып табылады. Тянь - Шаньның қазақстандық бөлігі – Іле Алатауы, Күнгей Алатауы және Шу - Іле таулары. Бұл аймақта әйгілі Шарын шатқалы, Медеу мұз айдыны, Шымбұлақ тау шаңғы курорты орналасқан.
Қазақстан тауларының табиғи байлығы
Қазақстан таулары тек әсем көрінісімен ғана емес, сонымен қатар, табиғи ресурстарымен де құнды. Мұнда сирек кездесетін жануарлар мекендейді: қар барысы, Тянь - Шань қоңыр аюы, арқар, сілеусін. Өсімдіктер әлемі де әр алуан: шырша, арша, альпі шалғындары өседі. Сонымен қатар, тауларда минералдық ресурстар, алтын, мыс, қорғасын, мырыш және басқа да пайдалы қазбалар бар.
Туризм және демалыс
Қазақстан таулары экотуризм мен альпинизмге өте қолайлы. Алматы облысындағы Іле Алатауы – ең танымал туристік бағыттардың бірі. Бұл аймақта көптеген демалыс орындары, туристік маршруттар мен шаңғы базалары бар. Сондай - ақ, Бурабай таулары мен Қарқаралы ұлттық паркі табиғат сүйер жандар үшін таптырмас мекен.
Қорытынды
Қазақстан таулары – елдің табиғи байлығы мен ұлттық мақтанышы. Олар тек әсемдігімен ғана емес, сонымен қатар, табиғи ресурстары, биоалуантүрлілігі және туризмге қолайлылығымен де ерекше. Қазақ жерінің таулары мыңдаған жылдар бойы халқымыздың мәдениеті мен тарихының бір бөлігі болып келеді, сондықтан оларды қорғап, келер ұрпаққа жеткізу – бәріміздің ортақ міндетіміз.