Қаңбақ шал және ақылды түлкі

Қаңбақ шал және ақылды түлкі
Ертеде бір шал өмір сүріпті. Оның аты – Қаңбақ шал екен. Ол өте жеңіл болғандықтан, қатты жел тұрса, домалап кете беретін көрінеді. Қаңбақ шал сондай көңілді, ешкімге зияны жоқ, үнемі күліп жүретін кісі болыпты. Бір күні ол орманға серуенге шығыпты. Жүріп келе жатып, әбден шаршап, ағаштың түбіне отыра кетеді. Сол кезде алдынан түлкі шыға келеді.

– Ата, қайда жол тартып барасыз? – деп сұрайды түлкі айлакерлікпен күліп.

– Жай, орманды аралап, таза ауа жұтайын деп жүрмін, – дейді шал.

Түлкі ішінен қулық ойлап, шалдың осал екенін байқайды да:
– Онда мен сені қонаққа шақырайын. Бірақ бос келмей, сыйлық ала келсең, тіпті жақсы болар еді, – дейді түлкі.

Қаңбақ шал түлкінің бұл ұсынысынан секем алып:
– Жарайды, түлкіжан. Мен саған бір үлкен құпияны ашамын. Жақын маңда бір алтын сандық жасырылған. Егер соны тапсам, екеуміз тең бөліп аламыз, – дейді.

Түлкі қуанып кетеді:
– Өте жақсы! Кәне, іздеп көрейік! – дейді неткен мына «ақымақ шал депті ішінен».

Қаңбақ шал түлкіні орманның әр түкпіріне жүгіртіп қояды. Бірде:
– Алтын осы жерде болуы мүмкін! Жерді қазып көр! – десе, бірде:
– Қателесіппіз! Әрі қарай жүрейік! – деп түлкіні тағы да алдап, шаршатып әлек қылады.

Кешке дейін жүгірген түлкі шаршап құлап түседі де:
– Шал ата, әлгі алтын сандығыңыз қайда? Шынымен бар ма өзі? – деп күдіктене қарайды.

Сонда Қаңбақ шал қарқылдап күліп:
– Алтын сандық жоқ, түлкіжан! Бірақ мен саған ең құнды байлық – шыдам мен сабырды үйреттім! Сен қанша шаршасаң да, тырысып, іздеуден бас тартпадың! Бұл үлкен сабақ! – дейді.

Түлкі өзінің алданғанын түсінсе де, шалдың тапқырлығына риза болып:
– Дұрыс айтасың, шал ата. Қулықпен емес, ақылмен жеңдің. Достыққа адал болған дұрыс екен! – деп күледі.

Содан бастап Қаңбақ шал мен түлкі достасып, бір - біріне көмектесіп жүреді екен.