Төрт – түлігім ырысым

«Төрт – түлігім ырысым».
Мақсаты:
1. Төрт түлік туралы толық мағлұмат беру, оларды жеке - жеке таныстыру.
2. Төрт түлік туралы мақал - мәтелдер, өлеңдер, жұмбақтар жаттату.
3. Оқушыларды төрт түлік малды қастерлеуге тәрбиелеу.

Барысы:
1. Кіріспе сөз.
- Қазақ ежелден мал шаруашылығымен айналысқан халық.
Мал олардың киімі, тамағы, көлігі. Бір сөзбен айтқанда бар -
лық тіршілігі, күнелтісі малға байланысты болған. Сондық - тан да қазақтар малды жақсы көрген, төлдетуді, күтіп - бағуды
көбейтіп, өсіруді ойдағыдай игеріп, отбасына қажетіне қарай
іріктеп сойып жеп отырған. Ғасырлар бойы қалыптасқан бай тәжірибесі бойынша олар малдың өрісін, тіршілік табиғатын, қадір - қасиетін әбден зерттеп білген. Халқымыз өздерінің тіршілік шаруашылық өмірін осы мал өсіруімен байланыстыра жасаған. Малдың етін, сүтін, терісін, тіпті
мүйізіне, сүйегіне дейін ұқсата білген. Сондықтан қасиетті
төрт - түлікке қатысты ұлтымыздың ұғымдары мен бай тәжірибесін ұмытпауға тиіспіз.

Жұмбақ: «Кезікті бір жануар,
Үстінде екі тауы бар.»
- Бұл қандай мал?
- Түйе.

1 - оқушы: «Төрт түліктің төресі - түйе» туралы мазмұнын айтып береді.
- Түйе төлі - ботақан,
Мөлдіреп көзі ойнаған.
«Бота» туралы тақпақ.

Жұмбақ: «Көкке шаншып құйрығын,
Шауып келеді жүйрігім»
- Бұл қандай жануар екен?

2 - оқушы: «Жылқы - ер қанаты» туралы айтады.
- Жылқы төлі - құлыншақ,
Тұяғы жерге ұрыншақ.
Ән «Құлыншақ» орындайтын хор.

Жұмбақ: Төрт тағанда бойы бар,
Момындық дұрыс ойы бар.
Кербезденіп жүрмейді,
Айналдырған тоны бар.
- Бұл қандай жануар?

3 - оқушы: «Қой - төрт түліктің момыны» туралы айтады.
- Қой төлі - қошақан,
Өріске қашқан қорадан.
Ән «Қошақан» орындайтын хор.
Жұмбақ: Асты пышақ, үсті істік
Өзіне лайықтап киім пішкен,
Секіріп - секіріп түскен.
- Бұл қандай жануар?

4 - оқушы: «Ешкі - өсімтал мал» туралы айтады.
- Ешкі төлі - лақ,
Тыныш тұрмайды ол бірақ.

«Лақ» туралы тақпақ.
- Ал әр жануар және мал өз баласын қалай сүйеді екен?
Қазір біз «Малдың төлін сүюі» туралы өлеңді тыңдап білеміз.
- Мал бағу, оны мәпелеп өсіру - аса ардақты өнер.
Өлең « Малды құрметтеу»

Тыйым сөздер
1. Малды теппе, ақты төкпе.
2. Малды басынан ұрма.
3. Малға теріс мінбе.

Қорытынды: Бүгін балалар, біз төрт - түлік туралы көптеген мағлұмат алдық, оларды қадірлей білу керек.