Сайтқа кіру Тіркелу

Фосфор және оның қосылыстары

Сабақтың тақырыбы: Фосфор және оның қосылыстары

Мақсаты: а) білімділік - фосфордың периодтың жүйедегі орнына байланысты оны Y топ элементі ретінде сипаттау, маңызды қасиеттерімен таныстыру.
б) тәрбиелік – ғылыми - саналылыққа тәрбиелеу.
в) дамытушылық - есте сақтау, қабілетін дамыту.

Өткізу әдісі: сұрақ-жауап, демонстрациялау, өз беттік, зерттеу.
Көрнекілігі: Периодтық жүйе, слайд, Ә.Бектұров портреті, реактивтер.
Сабақтың түрі: аралас, лабораториялық
Сабақтың типі: жаңа ұғымды меңгерту
Пән аралық байланыс: биология, география

Жүру барысы: І. Ұйымдастыру.
ІІ. Тест әдісі арқылы үй тапсырмасын тексеру
1. Азот және фосфор...
а) бір периодта орналасқан;
б) бір топта орналасқан;
в) әр түрлі топшаларда орналасқан;
г) құрылыстары бірдей.

2. Азот үшін дұрыс емес тұжырым:
а) аллотропикалық түр өзгерістері болмайды;
б) табиғатта тек бос күйінде болады;
в) азоттың қосылыстардағы жоғары тотығу дәрежесі+5-ке тең;
г) азот атомының жоғарғы валенттігі (IY)

3. Аммоний ионына сапалық реакцияларды көрсетіңдер:
а) NH4NO2→N2+2H2O
б) 2NH4Cl+Ca(OH)2→2NH3+2H2O+CaCl2
в) 2NH3+H2SO4→(NH4)2SO4
г) NH4NO3+KOH→NH3+KNO3+H2O

4. Нитрат - иондарын анықтау үшін:
а) қорғасын тұзын;
б) күміс тұзын;
в) мыс иондарын;
г) алтын иондарын алу керек.

5. Азот қышқылдарын сипаттаңдар:
а) күшті электролит;
б) термиялық тұрақты;
в) ұшқыш емес;
г) концентрленген ерітінділерді күшті тотықтырғыш.
Жауабы: 1-б, 2-г, 3-б, 4-в, 5-а

ІІІ. Жаңа сабақ алгоритмі
Периодтық жүйедегі орны, атом құрылысы
Табиғатта таралуы
Қасиеттері
Алынуы, қолданылуы
Фосфор оксиді, қышқылдары, тұздары
3115 P 1S22S22P63S23P3
Cа3(PO4)2-фосфорит фторапатит, Р-нәруыз құрам тіс, сүйек
Аллотропиялық түр өзгерісі
2Ca3(PO4)2+10C+SiO2→6CASiO3+P4+10CO↑
P4O6, P4H10; Ca3(PO4)2+3H2SO4→3CaSO4↓+2H3PO4
Қосымша деректер: 1669 жылы Бранд зәрден алған.
IV. №18 лабораториялық тәжірибе 326 бет

Сынауыққа 1 мл әк суын құйып, оған 1 тамшы ортофосфор қышқыл ертіндісін қосамыз. Сынауықты шайқаңдар. Тағы да бірнеше тамшы қышқыл қосамыз. Лайлануы жойылады.
Кальций фосфатының, гидрофосфатының, дигидрофосфатының үлгілерін қарау. Әрбір тұздан 0,5 г алып, 1 мл су қосамыз. Қоспаны араластырамыз. Ерігіштігі туралы қорытынды жасау.

№3 тексеру жұмысы
1. Азот пен фосфор қышқылдарының қасиеттерін салыстырыңдар. Осы қышқылдардың металдарға қатынасы қандай? Мысал келтір.
2. Берілген айналуларды жүзеге асыруға болатын реакция теңдеулерін жаз:
〖Ca〗_3(PO4)2→P→Mg3P2→PH3→P2O5→H3PO4
Ион алмасу реакциялары үшін иондық теңдеулерін, тотығу - тотықсыздану реакциялары үшін электрондық баланс теңдеулерін жазыңдар.
Көлемі 56 л (қ.ж.) азот сутектің артық мөлшерімен әрекеттесті. Аммиак шығымының массалық үлесі 50%-ті құрайды. Алынған аммиак массасын есепте.
(Жауабы: 42,5 г)

2Ca3(PO4)2+10C+6SiO2→6CASiO3+P4+10CO↑
2PH3+4O2→P2O5+3H2O
P2O5+3H2O=2H3PO4
2P+3Mg→Mg3P2
Mg3P2+6H2O=3Mg(OH)2+2PH3↑

V(N2)=56 л N2+3H2→2NH3 100-34г
W(NH3)=50% 22,4 50-17г

M(NH3)-? 56г-Хг
22,4л-17г х=42,5 г

Сабақты қорытындылау
Тест
Ақ және қызыл фосфордың бір-бірінен айырмашылығы:
а) кристалдық торының түрінде;
б) химиялық белсенділігіне;
в) сапалық құрамында;
г) физикалық қасиетінде;
Фосфордың валенттігі мен тотығу дәрежесі оның жоғары оксиді мен қышқылына тең болады:
а) 3 және -3;
б) 3 және +3;
в) 5 және -5;
г) 5 және +5.
H3PO4-те фосфордың валенттігі мен тотығу дәрежесі нешеге тең:
а) ІІІ және +3;
б) V және +3;
в) ІІІ және +5;
г) V және +5.
Қай затпен H3PO4- әрекеттеспейді, бірақ HNO3(сұйыт)- әрекеттеседі?
а) калий карбонатымен;
б) кальций оксидімен;
в) мыспен;
г) аммоний карбонатымен.
Ерітінді PO4-3 иондарының бар екендігін анықтау үшін.
а) Ba 2+
б) Cu 2+
в) Ag+
г) Na+ алу керек.

Жауабы: 1-а, 2-в, 3-г, 4-в, 5-в.

Слайдфильм NO-алынуы
NO2
+ MgO BaO CaO
HNO3 + Mg(OH)2 Ba(OH)2 Ca(OH)2
Үй тапсырмасы § 8.13, 1-9 сұрақ, жаттығу 252 бет-247 бет.
Бағалау.
Сабақтың аяқталуы
Кері қайту
Ілмек сөздер: Фосфор, қосылыстар, химия
Пікірлер: 0
Пікір білдіру
Ақпарат
Қонақтар,тобындағы қолданушылар пікірін білдіре алмайды.
Абайдың қара сөздері, Ашық сабақ, Бастауыш, Информатика, Мақала, Мұқағали Мақатаевтың өлеңдері, Ресей, Русский язык, Сабақ жоспары, Тәуелсіздік, Физика, Химия, абай құнанбаев қара сөздері, абай құнанбайұлының қара сөздері, ана тілі, ағылшын тілі, бала-бақша, балабақша, бастауыш сынып, баяндама, биология, география, дүниетану, жыр, математика, нақыл сөздер, презентация, сайыс, сайыс сабақ, сценарий, тарих, тақпақ, технология, тәрбие сағаты, Қазақ әдебиеті, Қазақстан, қазақ тілі, қазақ тілінен сабақ жоспары, қысқа мерзімді жоспар, өлең

Барлық тегтерді көрсету
×