Алтын Орданың астық қоймаларында - Солтүстік Қара теңіз және Таман жерлерінде – кенеттен құрғақшылық басталып, астық өлген кезде Византияда ғана емес, Жерорта теңізінің кейбір елдерінде де азық - түлік ашаршылығы орын алды
Көшпелілер өркениетін зерттеу мәселелері. Көшпелілер туралы түсінік, алдымен отырықшы халықтар арасында қалыптасты. Б. з. д. V ғасырда өмір сүрген тарихшы Геродот көшпелі скиф тайпаларының тұрмысын мадақтап жазды.