ХІІ ғасырдан бастап ислам дініндегі елдер ауыр саяси қиындықтарға кезікті. Бағдатта халифпен бірге тұрған орталық билік іс жүзінде қызметін тоқтатты, кейін бірқатар тәуелсіз мұсылман мемлекеттердің пайда болуымен жойылып кетті.
ХХ ғасырдың басында Осман империясының құлдырауы соңғы шегіне жетті. Осман империясы болашақ Түрік Республикасы, ислам дінбасыларының қоғамдық өмірінде күшті рөлге ие жабық ел болды.