Әзірбайжан Ресейдің Арменияға берген «бірнеше миллиард доллар тұратын» әскери техникасын жойды – Әлиев

Әзірбайжан Ресейдің Арменияға берген «бірнеше миллиард доллар тұратын» әскери техникасын жойды – Әлиев

Әзірбайжан президенті Ильхам Әлиев Арменияның «миллиардтаған доллар тұратын» әскери техниканы сатып алуға мүмкіндігі жоқ, сондықтан Ресей оны Арманияға ақысыз жеткізді деп мәлімдеді. Соңғы екі аптада Әзірбайжан Таулы Қарабақта армяндардың «бірнеше миллиард доллар тұратын» әскери техникасын жойды.
Бұл туралы Әзірбайжан Президенті Ильхам Әлиев ресейлік РБК телеарнасына сұхбатында айтты, оның стенограммасы президенттің сайтында 10 қазанда орналастырылды.
«Жасыратыны жоқ, бүгінде Армения Ресейге 100 пайыз тәуелді. Қауіпсіздікті Ресей, ақысыз қаруды Ресей қамтамасыз етеді. Біз армяндық техниканы жойдық, мүмкін оны құны миллиардтаған доллар. Енді екі аптадан кейін. Олар бұл ақшаны қайдан алды? Оларда жоқ. Мұның бәрі Ресейден жеткізілді», - деді Әлиев.
Оның айтуынша, тіпті Арменияның Түркиямен және Иранмен шекарасын Ресей шекарашылары күзетеді. «Егер олай болмаса, ол бос болар еді. Арменияға ықпал етудің тағы қандай елдері бар? Ешкім. Мүмкін әлемде басқа екі мемлекет жоқ шығар, оның біреуі толықтай тәуелді болар еді», - деп түсіндірді Әзірбайжан Президенті.
Ол Мәскеу Таулы Қарабаққа қатысты қақтығыста Ереванға ықпал етуі керек деп санайды. 1991 жылы Арменияның қолдауымен Таулы Қарабақ Әзербайжаннан тәуелсіздігін жариялады.
Бұл 1994 жылға дейін созылған соғыс қимылдарына әкелді. Қарулы қақтығыс бітімгершілік пен атысты тоқтату туралы Бішкек хаттамасына қол қоюмен аяқталды, бірақ ара - тұра тараптар арасында қарулы қақтығыстар басталады. Жанжал кезінде облыста 30 мыңнан астам адам қаза тапты.
Әзірбайжан Таулы Қарабақты Армения басып алған территория деп санайды. 2020 жылдың 27 қыркүйегінде Таулы Қарабақта соңғы жылдардағы ең үлкен жанжал басталды.
Әзірбайжан қорғаныс министрлігі Арменияны «ауқымды арандатушылық жасады», Әзірбайжан армиясының позицияларын оқ жаудырды деп айыптап, «жедел қарсы шабуыл» басталғанын жариялады. Армения билігі өз кезегінде Әзірбайжан әскері Таулы Қарабаққа қарсы шабуыл бастағанын мәлімдеді.
Қақтығыс кезінде тараптар танкілерді, ауыр артиллерияны және авиацияны пайдаланды. Сарбаздар мен бейбіт тұрғындар өлтірілгені және жараланғаны туралы хабарланды. Әскери жағдай Арменияда да, Әзірбайжанның кейбір аймақтарында да енгізілді. Қақтығысқа қатысқан екі ел де жұмылдыру туралы жариялады.
3 қазанда Армения Әзірбайжан кең көлемді шабуыл жасады деп жариялады, оны танылмаған республиканың өзін - өзі қорғау күштері тоқтата алды. 9 қазанда Мәскеуде келіссөздер кезінде Әзірбайжан мен Армения өкілдері Таулы Қарабақта 10 қазан 12: 00 - ден бастап атысты тоқтату туралы келісімге келді.
Алайда, бітім басталғаннан кейін екі тарап бір - бірін оны бұзды деп айыптады.

Керімсал Жұбатқанов, Қазақ - Орыс халықаралық университетінің доценті, тарих ғылымдарының кандидаты