К. Төгісов атындағы орта мектебінің
мектепалды даярлық мұғалімі
Баяхметова Жанат Жанахметқызы
"Армысыз, әз - Наурыз "
Мақсаты: Наурыз мейрамы туралы түсініктерін тереңдету.
Білімділік: Халқымыздың ұлы мейрамы – Наурыз тойы туралы балалардың білімдерін кеңейту. Қазақтың ұлттық салт - дәстүрлері мен әдеп ғұрпымен таныстыру
Дамытушылық: Балалардың ойлау, қабылдау, шығармашылық қабілеттерін дамыту. әртістік қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік: Мерекелік көңілін көтеру, елге деген сүйіспеншілікпен бірге, салт - дәстүрді құрметтеуге тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: Наурыз мерекесіне арналған суреттер, интерактивті тақта, киіз үй, шарлар, дөңгелек үстел, бесік, арқан.
Тәрбиеші:
Жер әлемді жайнатып,
Әнші құстарды сайратып,
Наурыз тойын тойлатып,
Ұлыстың Ұлы күні келді, ағайын!
Той құтты болсын! Ақ мол болсын!
Құрметті ұстаздар, ата - аналар, балалар бүгінгі Наурыз мейрамына арналған «Армысыз, әз Наурыз!» атты ертеңгілігімізді бастауға рұқсат етіңіздер!
Ұлыс күні кәрі - жас,
Құшақтасып көріскен,
Жаңа ағытқан қозыдай,
Жамырасып өріскен.
Құтты болсын - әз Наурыз!
Тәрбиеші: Ұлыстың ұлы күні 22 - наурызда күн мен түн теңеліп, жер анамыз балбырап, Көктем аруымыз бен Наурыз серіміз жер бетін гүл мен нұрға бөлеп, әр шаңырақты Қызыр бабамыз аралап ерекше бір қуанышқа, шаттыққа кенелетін кез екен. Бүгін міне, осы қонақтар біздің де төрімізге келіп жетіпті. Қарсы алайық!
Көрініс
Жер - Ана:/Алтынай Ж/
Армысыздар дархан елім! Мен Жер - анамын! Наурыз құтты болсын! Еліміз тоқ болсын! Уайым - қайғы жоқ болсын!/шашу шашады/
Қызыр ата: /Диас//Бата береді/
Көктем - ару: /Камила/Жер дүниені жылытып Көктем - аруларыңыз менде келдім ортаңа. Тойларыңыз тойға ұлассын!
Наурыз - жігіт:/Руслан/ Баршаңызды қуантқан
Наурыз жігіт мен болам
Думандатып даламды
Ерекше бүгін той қылам
«Күн мен түн» Күн мен Түн ортаға шығады)
Күн:/Алтынай А/ Сәулесі көп күнмін.
Түн:/Аслия/ Жұлдызы көп түнмін
Екеуі Бірдей болып біздер,
Теңелеміз бүгін.
Тәрбиеші:
Наурыз тойын бастайық,
Ән мен жырым төгілсін.
Жаңғырып ата - салтымыз,
Ақ тілектер өрілсін - деп ортамызға кішкентай бүлдіршіндерді шақырамыз
/Тақпақтарын арнайды./
1 - ші бала: Алдияр
Бата беріп атамыз,
Бата беріп апамыз,
Тәтті болып жасалған,
Наурыз дәмін татамыз.
2 - ші бала: Балғын
Көктем келді бүгін,
Күнім төкті нұрын
Сайрап барлық құстар,
Ән салуға құштар.
3 - ші бала: Арнұр
Түрлі - түсті әйбат,
Гүлдер шықты жайнап.
Келіп жеткен бүгін
Наурыз тойын тойлат.
4 - ші бала: Ақнұр
Сәнді көктем нұрымен,
Наурыз тойы жырымен,
Көңіл гүлдей жайнасын.
Далада құстар сайрасын.
5 - ші бала: Руслан
Кіргізіп көркін даланың,
Бәйшешек қырда қаптады.
Көріңіздер қуанып
Наурыз таңын атқанын.
6 - шы бала: Камила
Күн мен түн теңеледі,
Жер шуаққа бөленеді,
Наурызым келді жадырап,
Соны тойлар ел енді.
7 бала: Диас
Наурыз тойы - салтымыз,
«Көгерсін» - деп халқымыз,
Ырым етіп жиылып,
Көшеге тал егеміз.
8 бала: Кәусар
Сансыз көкек сұңқылдап,
Көктем келді еркелеп.
Мерекесі халқымның
Наурызым керемет
9 бала: Ернұр
Нәзік үнмен сыңқылдап,
Құстар жетті далама,
Наурыз құтты болсын деп
Айтамыз біз баршаңа.
10 бала: Алтынай Ж
Қар су болып жөнелді,
Қалды дала жалаңаш,
Күн нұрына кенелді.
Бүршік жарды қара ағаш
Наурыз тойын тойлауға
Дүрлігуде ел іші.
Жалғасын тапсын жыл сайын
Өнердің алтын кеніші
11 бала: Расул
Келіп көктем құстары,
Бау - бақшада ән салды.
Үлкен кіші жиылып,
Наурыз күнін қарсы алды.
Тәрбиеші:
Ұлы өнерді халқымыздан үйренген,
Жүректерді күмбірлетіп күйменен.
Қыздарымыз қызғалдақтай қырмызы,
Мың бұрала «Домбыра» биін билеген.
Би: «Домбыра» қыздар тобы
Тәрбиеші: Наурызға арналған тақпақтарын қабыл алыңыздар
12 бала: Алтынай А
Көктем келсе әрдайым,
Болады ғой Наурыз!
Сіздерге бүгін арналар,
Өнерім менен әніміз
13 бала: Мағжан
Дастарханда дәніміз,
Жайдарымыз бәріміз.
Жарасу бар, жаулық жоқ,
Қандай жақсы, Наурыз!
14 бала: Аслия
Көкке бояп өңірді,
Көктем келді көңілді.
Бау - бақшада, орманда,
Құстар әні төгілді.
15 бала: Ақтілеу
Қарды ерітіп жылғасы,
Наурыз келді – жыл басы.
Шуақ төкті жарық күні,
Мейрамында халықтың.
16 бала: Еңілік
Балалар - ау, балалар!
Шақырады далалар.
Көктем келді гүл алып,
Құстар келді жыр алып.
17 бала Нұрқасым
Наурыз тойын тойлайық,
Өнерге терең бойлайық
Жаңғыртып ата салтымды,
Қызығына тоймайық
18 бала Мадина
Әнші де бар ортада,
Бишіде бар бұралған.
Наурыз тойым жаңғырсын,
Дәстүр, салттан құралған
19 бала Ислам Қ
Ұлттық ойын ойнайық
Қой десе де қоймайық.
Бабадан қалған аманат,
Наурыз тойын тойлайық
20 бала Аяла
Наурыз көже дәмінен
Дәм татыңыз халайық.
Ұлттық дәстүр салтымның
Өнегесін алайық
21 бала Ислам
Аңқытып жұпар иісін,
Дастархан толы ас болсын.
Батасымен үлкеннің
Баршаңызға бақ қонсын
22 бала Нұрасыл
Ұлыс оң болсын,
Қайда барсаң жол болсын.
Ұлыс бақты болсын
Төрт түлік ақты болсын!
Тәрбиеші:
Ұлдарымыз өнерлі,
Көрсетеді өнерді
Ел қорғайтын ертеңгі
Батыр болар өрелі - деп ендігі кезекте ұлдарымыздың «Батырлар»биіне кезек береміз.
Би «Батырлар» ұлдар тобы
Тәрбиеші:
Ендігі кезекте, «Жаңбырмен жер көгерер, батамен ер көгерер» деген аталы сөз бар, олай болса, біздің өнерлі ұлдарымыз бата айтудан сайысқа түседі, соны тамашалаңыздар!
Бата - сайыс/ұлдар/
/Жақсы, мағыналы бата айтқан балаларды "Жамбылдың жамбозы","Сырымның саңлағы","Төле бидің тұяғы","Қазбек бидің қарлығашы", т. б номинациялармен марапаттау/
Тәрбиеші: Ұлттық ойындарға кезек берсек:
«Қол күрес», «Аударыспақ», «Қыз қуу», «Асық ату», «Арқан тартыс»
Тәрбиеші:
Бауырласқа тәнтіміз,
Бұзылмаған салтымыз.
Кең даламның ежелгі,
Қазақ деген халқымыз
Өзге ұлттай біздің де
Бар дәстүр мен салтымыз.- дей келе бұл тойымыздан ата - аналарымызды да құр қалдырмайық. Ортаға әжелерді шақырамыз, себебі, әжелеріміз келінге үлгі болатын, ұрпаққа өнегелі тәрбие беретін ұлағат ұйытқысы деп білеміз.
/оларға бір - бір сұрақ беріп, «Той бастар» әнін айтқызу/
Сұрақтар:
1. Қазақ халқында той көп. Қандай тойларды атар едіңіз?
2. Қазақтың ұлттық тағамдарына нелер жатады?
3. Қазақтың ұлттық киімдеріне нелер жатады?
4. Қазақтың ұлттық әшекей бұйымдарына нелер жатады?
5. Наурыз көже қалай жасалады?
/Әжелерге сыйлықтар табыстау/
Ән: «Той бастар»/әжелер тобы/
Дастархан басына шақырып, наурыз көже ішіп, тілек - бата айту.
