Қара сөздер. Абайдың үшінші қара сөзі

Қазақтың бірінің біріне қаскүнем болмағының, бірінің тілеуін бірі тілеспейтұғынының, рас сөзі аз болатұғынының, қызметке таласқыш болатұғынының, өздерінің жалқау болатұғынының себебі не? Һәмма ғаламға белгілі данышпандар әлдеқашан байқаған:

Hakim Abai’dyn’ qara so’zderi. U’s’ins’i so’z

Qazaqtyn’ birinin’ birine qasku’nem bolmag’ynyn’, birinin’ tiley’in biri tilespei’tug’ynyn’, ras so’zi az bolatug’ynyn’, qyzmetke talasqys’ bolatug’ynyn’, o’zderinin’ jalqay’ bolatug’ynyn’ sebebi ne? Ha’mma g’alamg’a belgili danys’pandar a’ldeqas’an bai’qag’an: a’rbir jalqay’ kisi qorqaq, qai’ratsyz tartady, a’rbir qai’ratsyz, qorqaq maqtans’aq keledi, a’rbir maqtans’aq qorqaq, aqylsyz, nadan keledi, a’rbir aqylsyz nadan, arsyz keledi; a’rbir arsyz jalqay’dan suramsaq, o’zi toi’ymsyz, tyi’ymsyz, o’nersiz, es’kimge dostyg’y joq jandar s’yg’ady.