Сырым Датұлы (1723 - 1802 ж. ж.)

Бабадан қалған асыл сөз
Береке, бірлік – қамалдың басы...
Сырым Датұлы (1723 - 1802 ж. ж.)
1783 - 1797 жылдардағы Кіші жүз руларының орыс патшалығы отаршыларына қарсы ұлт - азаттық көтерілісінің жетекшісі. Қолбасшы батыр шешендігімен де кең танылған. Өз ортасында «Бала би» атанған Сырым батыр көп ойланып, қиналмай - ақ қажетті сөзін халықтың бай шешендік қорынан ойып алып, ойын өрнекті тілмен айта білген. Кейін халықтың шешендік қорына үлкен үлес қосқан.
Азамат жетім болмайды – халықтан болса панасы,
Халық жетім болмайды – басшы болса данасы.
* * *
Ел жеңілмес ері бар.
* * *
Арадан хан болсам,
Халқым қалаған болар.
Айырдан нар болсам,
Атам үлектей жараған болар.
Жоқтан бар болсам,
Құдайым қараған болар.
* * *
Көнеден дәурен озса,
Жасы жеткен болар.
Көндей қамқа тозса,
Күтімі кеткен болар.
Атадан ұл озса,
Еркіндігі болар.
Анадан қыз озса,
Еркелігі болар.
* * *
Ата тұрып ұл сөйлесе – ер жеткені болар,
Ана тұрып қыз сөйлесе – бой жеткені болар.
* * *
Мен ағайынды екеумін: біреуі – өзім, екіншісі – халқым.
* * *
Халық – көл,
Хан – құс.
* * *
Адамзатта не тәтті?
Аста – тұз тәтті,
Адамда – дос тәтті.
* * *
Даланың оты – олжа, суы – нұрлық.
* * *
Бөлінгенді бөрі алар.

әзірлеген
Бегімхан КЕРІМХАНҰЛЫ
Ақсу қаласының №2 ЖОББ мектептің қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі
Павлодар облысы
Қазақстан Журналистер Одағының мүшесі