Кактус

Кактус
Кактустар алғаш Мексикада пайда болды. Ежелгі үндістер оны қасиетті деп санаған.
Кактустар құрғақшыл климатқа өте тамаша бейімделген. Олардың жапырақтары тікенектерге, талшықтарға, түктерге айналған. Бұлар жапыраққа қарағанда ылғалды көп буландырмай, кактус сабағын ұйыса жауып тұрады. Сондықтанда бұл өсімдік шыжыған аптаптың өзінде де сабағында ылғалды жақсы сақтап, сөлі мол күйінде тұрады. Олардың кейбіреуі өз бойында 3 мың литрге дейін су сақтай алады. Сондықтан кактустар шөл жерлердегі бірден - бір ылғал «қоймасы» болып табылады және көптеген саяхатшылар осы өсімдік суымен жан сақтайды. Тікенектері оны ірі хайуанаттардан да қорғайды.

Кактустардың түрлері көп, олардың ағаш, бұта тәріздес, сондай - ақ шөптесін түрлері де бар. Біреулері - кірпіге, екіншілері - асқабаққа, үшіншілері - май шам тұғырына ұқсайды. Биіктігі 1см ғана шығатын кішкентайлары, 25 метрлік алыптары да бар. Кішкентайлардың салмағы бірнеше грамм болса, алыптары бірнеше тонна тартады. Кактустардың гүлдері де әр түрлі. «Түн ханшасы» кактусының әрбір гүл желегінің ұзындығы 14 сантиметрге дейін жетеді.

Мексикалықтар бүлдіргенді кактус жемісінен мармелад әзірлейді. Кейбір кактустардың сабағын пісіріп немесе қуырып жейді. Жеміс шырыны сусын болады. Ал кейбір кактустар мал азығы ретінде пайдаланады, тек алдымен оларды тікенектерінен тазартып алады. Үлкен кактус ағаштарынан үй - жай салып, мебель, сондай - ақ неше түрлі әсем бұйымдар жасайды.
Кактус бізде ботаника бақтары мен әуесқойлар колекцияларында ғана өсіріледі. Кактустар Колумбтың Америкаға алғаш саяхатынан кейін, Жаңа Дүниенің кереметі ретінде Европаға әкелінді. Ал оны Россияға Петр Бірінші алып келді. Қазір оның сан алуан түрі бар.