Білім, ілім, ғылым, оқу туралы мақал-мәтелдер

Білетінің бір тоғыз,
Білмейтінің тоқсан тоғыз.

Білмесең үндеме,
Білгенді күндеме.

Білім гауһар, бағасы жоқ.
Надандық кесел, дауасы жоқ.

Киіміне қарап қарсы алады,
Біліміне қарап шығарып салады.

Білегі күшті бірді жығады,
Білімі күшті мыңды жығады.

Өз білмегеніңді кісіден сұра,
Үлкен жоқ болса кішіден сұра.

Білім арзан, білу қымбат.

Жаста оқыған оқуың - тасқа жазғанмен бірдей,
Егде тартқанда оқыған оқуың - мұзға жазғанмен бірдей.

Екпей егін шықпас,
Үйренбей білім жұқпас.

Наданмен дос болғанша,
Кітаппен дос бол.

Мың малың болғанша, бір балаң ғалым болсын.

Ғылыммен жақын болсаң, қолың жетер,
Залыммен жақын болсаң, басың кетер.

Оқымаған бір бала,
Оқыса екі бала.

Ұстаздан шәкірт озар.

Алтын алма, білім ал.

Ғылым - теңіз, білім - қайық.

Тіліңмен жүгірме, біліммен жүгір.

Көп жасаған білмейді, көп көрген біледі.

Білімді өлсе,
Қағазда аты қалар.
Ұста өлсе,
Істеген заты қалар.

Білімді бесіктен тесікке дейін ізден.
Өмірдің өзі - ұлы ұстаз.

Білім басы - бейнет, соңы - зейнет.

Ілім - бұлақ
Білім - шырақ.

Оқусыз білім жоқ,
Білімсіз күнің жоқ.

Оқу - білім азығы,
Білім - ырыс қазығы.

Оқу - білім бұлағы,
Білім - өмір шырағы.

Білімдіге дүние жарық,
Білімсіздің күні қаріп.

Көргеннен көрмегенін көп.
Білгеннен білмегенің көп.

Білім алып құрасын,
Еңбек етіп сұрасын.

Білім ауысады,
Ырыс жұғысады.

Біреу білмегеңді, біреу білер,
Біреу жылайтынға, біреу күлер.

Туа білмейді, жүре біледі.

Білімдіден ақыл шығар.
Ақылды қарттан нақыл шығар.

Қарғыстың ең жаманы:
Өзің білме, білгеннің тілін алма.

Қой асығы демей - ақ
Қолыңа толса, сақа тұт,
Жасы кіші демей - ақ
Ақылы асса, аға тұт.

Ақыл азбайды,
Білім тозбайды.

Есеп білген ұтылмас.

Білім - бұлақ,
Ақыл - жағалай біткен құрақ.

Білім көп орын алмайды.

Ұстаз тек есікті көрсетеді, әрі қарай өзің барасың.
Білмегеніңнен емес, үйренбей жүруіңнен қорқ.

Жер – ырыстың кіндігі,
Білім – ырыстың тізгіні.

Білімі жоқ ұл – жұпары жоқ гүл.

Білегіңе сенбе, біліміңе сен.

Кісінің кісілігі,
Киімінде емес, білімінде.

Қатты жерге егін шықпас,
Қаңғыған басқа білім жұқпас.

Қына тастан шығады,
Өнер, білім жастан шығады.

Білімнен қымбат досың жоқ,
Аурудан бетер қасың жоқ.

Білімдіден шыққан сөз - талаптыға болсын кез.

Білім - елге,
Су - жерге.

Оқу – білім азығы,
Білім – өмір шырағы.

Шәкіртсіз ұстаз – тұл.

Ғылым – теңіз, білім – қайық.

Ғылым – теңіз, білім – қайық.

Кітап – алтын қазына.

Ғылым — теңіз, білім — қайық.

Шам жарығы түбіне түспейді.

Киіміне қарап, қарсы алады,
Біліміне қарап шығарып салады.

Ырыс ауысады,
Білім жұғысады.

Көп сөйлеген білімді емес,
Дөп сөйлеген білімді.

Бойдағы білім шын зейнет,
Жұмсағанмен таусылмас.
Жинаған мал құр бейнет,
Біріне бірі қосылмас.

Оқыған қара суды теріс ағызар,
Ошаққа қара тастан май тамызар.

Аңғырт — айтпасаң білмес,
Ашпасаң көрмес.

Білекті бірді жығады,
Білімді мыңды жығады.

Күш — білімде,
Білім — кітапта.

Көрмегенге көсеу таң.

Болат біз — қап түбінде жатпас.

Еңбек ердің — санаты,
Білім ердің — қанаты.

Кітап — білім бұлағы,
Білім — өмір шырағы!

Кітап оқығандікі,
Білім тоқығандікі.

Көп оқыған білмейді,
Көп тоқыған біледі.

Талап — тұлпар,
Білім — сұңқар.

Білімі жоқ — ұл,
Жұпары жоқ — гүл.

Білгенге сүйін,
Білмегенге күйін.

Зейінді жас —
Білімге бейімді жас.

Білімнің басы — бейнет...
Соңы — зейнет.

Жалғыз шала жанбайды,
Шала оқыған оңбайды.

Азынаған аязда,
Шапаныңнан тон артық.
Шала оқыған сабаздан
Көпті түйген көне артық.

Аға —
Еңбекпен көркем.
Бала —
Біліммен көркем.

Көп жасаған білмейді,
Көп көрген біледі.
Көп көрген білмейді,
Көп түйген біледі.

Өнер — қанат,
Білім — сағат.

Әліппенің ар жағы — білім бағы.

Өнер - білім — ер қанаты.

Бетеге, жусан — бел көркі,
Білімді ұл, қыз — ел көркі.

Өзіңе дейінгі білімді игермей,
Келешектен сый көрмейсің.

Өнер - ағып жатқан бұлақ,
Ілім - жанып тұрған шырақ.

Оқы да біл,
Ойна да күл.

Ой түбі оймақ,
Ойын түбі ойран.

Өз білмегенінді кісіден сұра,
Үлкен жоқ болса, кішіден сұра.

Білім қымбат, білу қиын.

Білімнің алды жарық,
Білімсіздің түбі ғарып.

Ақыл — дария,
Ой — теңіз.

Білім ортақ.

Ой түбі алтын,
Ойлай берсең аларсың.

Надан «ғалыммен» жақын болсаң басың қатады,
Ақымақ әкіммен жақын болсаң басың кетеді,
Ұстамен жақын болсаң ісің бітеді.

Біле тұрсаң да, сұрап біл.

Көз көруге тоймайды,
Құлақ естуге тоймайды.

Ойын түбі от,
Ой түбі алтын.

Тасқа егін шықпас,
Қас жаманға білім жұқпас.