Асқабақ – дәрумендер мен минералдарға бай өсімдік

Асқабақ – дәрумендер мен минералдарға бай өсімдік

Асқабақ – адамзатқа ежелден белгілі әрі аса пайдалы көкөністердің бірі. Ол өзінің бай дәрумендік құрамы мен емдік қасиеттерімен ерекшеленеді. Асқабақ тағам ретінде кеңінен қолданылады, әрі оның құрамында адам ағзасына қажетті көптеген дәрумендер мен минералдар бар. Бұл мақалада асқабақтың пайдасы, оның құнарлы құрамы және денсаулыққа тигізетін оң әсері туралы толық баяндалады.
Асқабақтың құрамындағы дәрумендер мен минералдар
Асқабақ – қоректік заттарға бай көкөністердің бірі. Оның құрамында көптеген дәрумендер мен минералдар бар, соның ішінде:
1. Дәрумендер:
• А дәрумені (бета - каротин) – көздің көру қабілетін жақсартады, теріні жұмсартады және иммунитетті күшейтеді.
• С дәрумені – иммундық жүйені нығайтады, ағзаны зиянды токсиндерден қорғайды және терінің саулығын сақтайды.
• В тобының дәрумендері (В1, В2, В3, В6, В9) – жүйке жүйесінің жұмысын жақсартады, зат алмасу процестерін реттейді және энергия деңгейін көтереді.
• Е дәрумені – антиоксиданттық қасиетке ие, жасушаларды қартаюдан қорғайды.
• К дәрумені – қанның ұю процесін реттейді және сүйектерді нығайтады.
2. Минералдар:
• Калий – жүрек бұлшықеттерінің жұмысын жақсартады, қан қысымын реттейді.
• Магний – жүйке жүйесін тыныштандырады, бұлшықет құрысуының алдын алады.
• Кальций – сүйектер мен тістердің беріктігін сақтайды.
• Фосфор – ағзадағы энергия алмасу процестеріне қатысады.
• Темір – қан түзу процестеріне қатысады және анемияның алдын алады.
• Мырыш – терінің саулығын жақсартады, иммунитетті көтереді.

Асқабақтың денсаулыққа пайдасы
Асқабақ тек дәрумендер мен минералдарға ғана бай емес, сонымен қатар оның ағзаға тигізетін пайдасы да зор.
1. Көру қабілетін жақсартады
Асқабақтың құрамында көп мөлшерде бета - каротин бар, ол ағзаға түскен соң А дәруменіне айналады. Бұл дәрумен көздің көру қабілетін жақсартып, түнде көргіштікті арттырады.
2. Жүрек - қан тамыр жүйесін қорғайды
Асқабақтың құрамындағы калий қан қысымын тұрақтандырады, жүрек ырғағын қалыпқа келтіреді. Сонымен қатар, С дәрумені қан тамырларын серпімді етеді.
3. Ас қорыту жүйесін жақсартады
Асқабақ диеталық талшықтарға бай, бұл ішек микрофлорасын жақсартып, ас қорыту процесін жеңілдетеді. Асқабақ асқазан ауруларын емдеуде пайдалы, себебі ол қабынуға қарсы әсер етеді.
4. Иммунитетті нығайтады
Асқабақтың құрамында С дәрумені, мырыш және антиоксиданттар бар, олар ағзаның инфекцияларға қарсы тұру қабілетін арттырады.
5. Қартаюды баяулатады
Асқабақтағы антиоксиданттар (А және Е дәрумендері) жасушаларды ерте қартаюдан қорғайды. Бұл терінің серпімділігін сақтауға және әжімдердің алдын алуға көмектеседі.
6. Салмақ тастағысы келетіндер үшін пайдалы
Асқабақтың калориясы төмен (100 граммында шамамен 26 ккал), бірақ құрамында пайдалы көмірсулар мен талшықтар көп болғандықтан, тез тойымды сезінуге көмектеседі.
7. Бүйрек және бауыр қызметін жақсартады
Асқабақ ағзаны зиянды токсиндер мен шлактардан тазартуға көмектеседі. Ол бүйрекке пайдалы, себебі жеңіл сіңетін және зәр айдайтын қасиетке ие.
8. Қан аздықтың алдын алады
Темір жетіспеушілігі – анемияның негізгі себебі. Асқабақтың құрамындағы темір гемоглобин деңгейін көтеруге көмектеседі, сондықтан оны қан аздыққа шалдыққан адамдарға тұтыну ұсынылады.

Асқабақты қалай қолдануға болады?
Асқабақ – әмбебап көкөніс, оны әртүрлі тағамдарға пайдалануға болады:
1. Асқабақ сорпасы – пайдалы әрі жеңіл сіңетін тағам.
2. Асқабақ ботқасы – таңғы асқа тамаша нұсқа.
3. Пісірілген немесе буға дайындалған асқабақ – жеңіл кешкі ас ретінде қолайлы.
4. Асқабақ шырыны – денені дәрумендермен байытып, иммунитетті көтереді.
5. Асқабақтан жасалған десерттер – бәліштер, пудингтер, торттар.
6. Қуырылған немесе пісірілген асқабақ дәндері – магний мен мырышқа бай, иммундық жүйеге пайдалы.

Асқабақ – дәрумендер мен минералдарға өте бай, денсаулыққа зор пайдасы бар өсімдік. Ол көздің көру қабілетін жақсартып, жүрек - қан тамыр жүйесін қорғайды, иммунитетті көтереді және ас қорыту жүйесін жақсартады. Сонымен қатар, оның құрамындағы антиоксиданттар қартаю процесін баяулатады.

Асқабақты күнделікті ас мәзіріне қосу арқылы денсаулықты нығайтуға болады. Ол төмен калориялы, бірақ құнарлы тағам ретінде арықтағысы келетіндер үшін де пайдалы. Қысқасы, асқабақ – табиғат сыйлаған ең пайдалы көкөністердің бірі.