Ақпаратты шифрлеу

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: 6. 2 Мектеп: Б. Кейкиев атындағы орта мектебі
Мұғалімнің аты - жөні: Алимбекова М.

Күні:
Сынып: 6
Қатысқандар: Қатыспағандар:
Сабақтың тақырыбы Ақпаратты шифрлеу
Осы сабақта қол жеткізілетін Оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
6. 2. 1. 1 - мәтіндік ақпаратты кодтау және декодтау
Сабақтың мақсаты - Мәтіндік ақпараттың кодтау және декодтаудың жолдарын түсіну және қолдану.
- мәтіндік ақпаратты кодтау және декодтау әдістерін талдау.
- Кодтау жүйесіндегі басқаша кодтау жүйелерін қарастыру.
Бағалау критерийі • Ақпаратты шифрлаудың жолдарын түсінеді және қолданады.
• Криптографиялық, шифрлау және дешифрлау әдістерін талдайды, пайдалана біледі.
• Кодтау жүйесіндегі басқаша кодтау жүйелерінің басқа да жолдарын қарастырады.
Тілдік мақсаттар
Оқытудың тілдік мақсаты: Мәтіндік ақпаратты шифрлаудың әдістерін үйренеді.
Лексика мен терминология: Шифр, дешифр, криптография термин сөздерімен танысады.
Шифрлау - шифрование - encryption
Криптография – криптография – cryptography
Кілт – ключ – key
Құндылықтарға баулу

Іскерлікке, нақтылыққа, ынтымақтыққа баулу. Топта бірлескен жұмыс орнату, бір – бірінің пікірін тыңдау, құрметтеу арқылы білім алу.
Пәнаралық байланыс Математика, Қазақ тілі, ағылшын тілі
Алдыңғы білім
Ақпарат туралы түсініктері қалыптасқан.
Сабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері
Ресурстар

Сабақтың басы

5 мин Оқушылармен амандасу. Сыныпта жағымды ахуал орнату үшін «Өзіме тілек» тренингін өткізу. (түрлі түсті қағаздан ұшақ жасап, бір қанатына оқушы өзіне тілек жазып, екінші қанатына басқа оқушыға үй тапсырмасын қайталау мақсатында сұрақ жазып ұшыру арқылы сол оқушыға тілегін тілейді және сұрақ қояды)
«Түстер бойынша» топқа біріктіру (ұшып келген ұшақтың түстері бойынша топтастыру) сұраққа жауап беру.
І топ жасыл түсті стикер;
ІІ топ сары түсті стикер;
ІІІ топ қызыл түсті стикер.

Қ/Б: Бірін бірі өзара бағалайды.
Оқулық, стикер, смайлик

Сабақтың ортасы

Үш топқа «Кластер құрастыру» топтық жұмыс
(15 мин)
І топ.
Шифрлау деген....
ІІ топ.
Дешифрлау деген...
ІІІ топ.
Криптография деген...
Дескриптор:
- Шифрлау, дешифрлау, криптография анықтамасын айтады;
- Мысалдар келтіреді.

Қ/Б: Топтар бір бірін бас бармақ әдісі арқылы бағалайды.
Тапсырма: 1
А – деңгей
Білгеніңді жинақтап, жаз. (жеке жұмыс, дәптермен жұмыс) (5 мин)
1. Цезарь шифрын қолданып өз есіміңді шифрла. Шифрланған мәтінді және оның шифрын сыныптасыңа көрсет.

Есім ___________________
Шифр ___________________
В – деңгей
2. Алдыңғы тапсырмадағы шифрды пайдаланып сыныптасыңа хабарлама жазып, оны дешифрлауды ұсын.
Сенің ___________________
хабарламаның ___________________
шифр мәтіні ___________________
С – деңгей
3. Әріптердің номері бойынша кодталған сөздерді
декодтау.
13 11 42 11 13 34 44 11 43 Қазақстан
31 63 23 11 65 11 61 26 болашағы
32 11 34 44 11 24 жастар
72 63 23 26 43 71 11 қолында
Дескриптор:
- Цезарь шифрын қолданып есімдерін шифрлайды;
- Шифрды пайдаланып сыныптасына хабарлама жазып, оны дешифрлайды.
- Кодталған сөздерді декодтайды

Қ/Б: Оқушылар өздерін практикалық тапсырмаларын ауа райы арқылы қорытындылайды.
Тапсырма: 2 (5 мин)

Шифрлау әдістерін салыстырып, ұқсастығы мен айырмашылығын анықта (топтық жұмыс)

Дескриптор:
- Кодтау, декодтау салыстырып Венн диаграмма арқылы ұқсастығы мен айырмашылығын анықтайды.
Қ/Б: Топтар екі жұлдыз, бір тілек арқылы кері байланыс жасайды.
Оқулық

Сабақтың соңы
10 мин Тапсырма: 3 «Жасырын сөздер» (жеке жұмыс)
№11 салайд, оқулық
Дескриптор:
Білгенін жинақтап, сөзжұмбақ шешеді
Қ/Б: Оқушыларды бағдаршам арқылы бағалау.

Тақырып бойынша алған керекті ақпараттарды чемоданның тұсына жазылған стикер жапсырады, ал әлі де оқуым керек, толықтыруым керек дегендері болса, еттартқыштың тұсына жапсырады. Сонымен қатар керек емес болған, артық дүниені себеттің тұсына жапсырады. Осылайша мұғалім өткен сабақтан қандай білім алғанын біледі.
Үйге тапсырма: Ақпаратты шифрлеу
Өз ойымыздан кодтар кестесін ойлап, сөздерді кодтап
келу Оқулық, интербелсенді тақта

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз? Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз? Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау

«Ұшақ» әдісі бойынша үй тапсырмасын қайталайды.
«Кластер құрастыру» топтық жұмыста шифрлау, дешифрлау, криптография анықтамасын айтады.
Дереккөздер: Баспадан шыққан және электронды дереккөздерді де пайдаланады
Білгеніңді жинақтап, жаз. (жеке жұмыс). Цезарь шифрын қолданып есімдерін шифрлайды,
шифрды пайдаланып сыныптасына хабарлама жазып, оны дешифрлайды.
Саралаудың қарқын тәсіліне байланысты оқу қарқынын ескере отырып тапсырма жинағын беремін.

«Венн диаграммасы» әдісі бойынша кодтау, декодтау салыстырып ұқсастығы мен айырмашылығын анықтайды.
Диалог және қолдау көрсету
- Кейбір оқушыларға тапсырманы орындау барысында жан - жақты әрі нақты көмек көрсетемін.
- Бұл әдісті қолдану барысында сөзбен қолдау көрсетіп, ынталандырып отырамын.

Жасырын сөздер (жеке жұмыс) сөзжұмбақ шешу.
Диалог және қолдау көрсету: Оқушыларды ойланту үшін және жауап алу үшін алдын ала дайындалған сұрақтар беремін.
Қосымша тапсырма:
1. Кодтау жүйесіндегі басқаша кодтау жүйелерін басқа да жолдармен қарастырады, ізденеді. «Смайлектер» арқылы
бағалау

«Басбармақ» әдісі.
«Ауа райы» әдісі
«Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі.

«Бағдаршам» әдісі
Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау.
ТҚ ережесін сабақ барысында естеріне салып отыру.
Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?
Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?
Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен? Бұл тарауды сабақ туралы рефлексия жасау үшін пайдаланыңыз. Сол бағандағы өзіңіз маңызды деп санайтын сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы бағалау
Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?
1:
2:
Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?
1:
2:
Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?