Бастауыш мектепте жаратылыстану сабағында ақпараттық технологияларды пайдаланудың тиімділігі

Мақаланы орындаған: Амантай Диана
Мақаланы қабылдаушы: Индира Дарханқызы
Тақырыбы: Бастауыш мектепте жаратылыстану сабағында ақпараттық технологияларды пайдаланудың тиімділігі
Бұл мақала кіші мектеп оқушыларының "қоршаған әлем"оқу пәнін оқытуда білім беру нәтижелерінің сапасын арттыру мәселесін зерттеуге арналған. Қоғамды және білім беру жүйесін ақпараттандыру жағдайында аталған пәнді оқытуды оңтайландыру жолдарының бірі сабақтарда ақпараттық - коммуникативтік технологияларға жүгіну болып табылады. Жұмыста бастауыш мектепте, атап айтқанда, әлем сабақтарында АКТ - ны қолданудың негізгі мүмкіндіктері негізделген. Зерттеу "қоршаған әлем"пәні аясында сабақтарда бастауыш білім беру жүйесінде ақпараттық - коммуникациялық технологиялар құралдарын қолданудың негізгі бағыттары мен мақсаттарын негіздейді. Жұмыста "қоршаған әлем" оқу пәнін оқыту жүйесіндегі ақпараттық - коммуникациялық технологиялардың негізгі дидактикалық артықшылықтары, сондай - ақ оларды бастауыш мектептің оқу - тәрбие процесінде қолданудың психологиялық - педагогикалық шарттары анықталған.
Бастауыш мектепті ақпараттандыру қазіргі білім беру мақсатына жету және ХХ1 ғасырдағы баланың ақпараттық мәдениетін қалыптастыру үшін маңызды рөл атқарады. Бүгінгі таңда балаларды оқытудың маңызды атрибуттарының бірі - компьютер. Компьютердің көмегімен оқушылар жаңа ақпаратты іздеуді және онымен жұмыс істеудің практикалық тәсілдерін үйренеді, компьютерлік сауаттылықты игереді, нәтижесінде оқу процесінде білімді игеруге деген ынтаны арттырады.
Бастауыш мектептегі "қоршаған әлем" пәнінің ерекшелігін ескеру ақпараттық - коммуникациялық технологиялардың маңыздылығын, оқу процесін оңтайландыру және оның нәтижелерінің сапасын арттыру үшін АКТ құралдарына жүгінудің орындылығын негіздеуге мүмкіндік береді.
Бұл мақаланың мақсаты - Бастауыш мектепте "Қоршаған әлем" пәнін оқыту контексінде ақпараттық - коммуникациялық технологияларды қолдану ерекшеліктерін зерттеу, олардың дидактикалық артықшылықтарын негіздеу.
Мақаланың негізгі материалын баяндау. Бастауыш мектепте "Қоршаған әлем" курсын оқытудың нәтижесі - жаратылыстану тұжырымдамалары жүйесін қалыптастыру, табиғат компоненттері арасында өзара байланыс орнату, тірі және жансыз табиғат элементтерінің адамдардың еңбек қызметіне әсерін түсіну; адамның қоғамдағы рөлін, әлеуметтік процестер мен құбылыстардың жалпы мәнін анықтау.
"Бастауыш мектептегі" қоршаған әлем " пәні күрделі, бірақ өте қызықты және танымдық. Пәнге деген қызығушылық жоғалмауы үшін сабақты қызықты, шығармашылық ету керек. Мұнда ақпараттық - коммуникациялық технологиялар көмекке келеді".
Осы зерттеу контексінде оқытудың ақпараттық - коммуникациялық технологиясы (АКТ) оқу процесінің тиімділігін барынша қамтамасыз ететін компьютерлік желілер негізінде ақпараттық технологияларды пайдалану арқылы оқу мақсатын іске асыруға бағытталған педагогикалық әдістер мен техникалық құралдардың жиынтығы ретінде түсініледі.
Қазіргі заманғы ақпараттық қоғамды құру және дамыту білім беруде ақпараттық - коммуникациялық технологияларды кеңінен қолдануды көздейді. Педагогикалық және әдістемелік әдебиеттерді талдау Оқу процесінде ақпараттық - коммуникациялық технологияларды қолдану мүмкіндік беретінін көрсетеді:
- оқу мотивациясын арттыру;
- шығармашылық әлеуеттің өзін - өзі жүзеге асыруын қамтамасыз ету;
- білім алушылардың танымдық саласын жандандыру;
- сабақ өткізу әдістемесін жетілдіру;;
- оқу процесінің тиімділігін арттыру;
- бастауыш сынып оқушыларының оқу нәтижелерін уақтылы бақылау;
- жұмысты тиімді жоспарлау және жүйелеу;
- ақпараттық - коммуникациялық технологияларды өздігінен білім алу құралы ретінде пайдалану;
- сабақты немесе іс - шараны сапалы және жылдам дайындауды жүзеге асыру.
Бастауыш сынып мұғалімдерінің теориялық көздері мен педагогикалық тәжірибесін талдау бастауыш мектепте "Қоршаған әлем" оқу курсын оқыту контексінде АКТ - ға жүгінудің негізгі мақсаттарын анықтауға мүмкіндік береді, атап айтқанда:
- табиғат объектілерін, карталарды, схемаларды және т. б. көрсету;
- табиғат және табиғи құбылыстар туралы деректі фильмдер, мультфильмдер көрсету;
- мәтіндік оқу материалдарын таңдау (өлеңдер, жұмбақтар, әңгімелер, қызықты фактілер және т. б.);
- оқыту ойындарын өткізу;
- дидактикалық материалдарды әзірлеу: тапсырмалары бар карточкалар, схемалар, кестелер;
- көрнекі құралдарды көрсету;
- мультимедиялық қолдаумен педагогикалық бағдарламалық құралдарды пайдалану және т. б.
"Қоршаған орта" пәні аясында ақпараттық - коммуникативтік технологияларға үндеу
әлем" бастауыш мектебінде білім алушылардың бірқатар негізгі құзыреттерін қалыптастыруға мүмкіндік береді, атап айтқанда:
- оқу - танымдық құзыреттілік;
- ақпараттық құзыреттілік;
- коммуникативтік құзыреттілік;
- жалпы мәдени құзыреттілік.
Педагог - практика Н. А. Брызгалованың пікірінше, қоршаған әлем сабақтарында АКТ - ға жүгінудің келесі артықшылықтары бар.
- АКТ - ға жүгіну бастауыш сынып оқушыларын сабақтарда оқытудың оң уәждемесін күшейтеді, олардың танымдық қызметін жандандырады;
- АКТ қолдану сабақтарды жоғары эстетикалық және эмоционалды деңгейде өткізуге мүмкіндік береді;
- АКТ құралдары сабақтарда көрнекілікті қамтамасыз етеді, көптеген дидактикалық материалдарды тартады;
- акт арқасында қоршаған әлем сабақтарында орындалатын жұмыс көлемі 1, 5 - 2 есеге артады;
- "қоршаған әлем" курсының мазмұнын зерделеу контексінде АКТ - ға жүгіну арқылы оқытуды саралау мен дараландырудың жоғары дәрежесі қамтамасыз етіледі;
- АКТ қолдану бастауыш сынып оқушыларының өзіндік іс - әрекетінің мүмкіндіктерін кеңейтеді;
- қоршаған орта сабақтарында АКТ құралдарын қолдану білім алушыларда зерттеу және жобалық қызмет дағдыларын қалыптастыруға мүмкіндік береді;
- акт құралдарына жүгіну түрлі анықтамалық жүйелерге, электрондық кітапханаларға, басқа да ақпараттық ресурстарға қолжетімділікті қамтамасыз етеді, бұл "қоршаған әлем" оқу курсының мазмұнын сапалы кеңейтуге және тереңдетуге, сабақтарды ақпараттық мазмұнды етуге мүмкіндік береді.
АКТ - ны "қоршаған әлем" сабақтарында қолдану әдеттегі жұмыс формаларына түбегейлі жаңалық енгізуге мүмкіндік береді, белсенді, қызықты және жан - жақты ашуға, тіпті өте күрделі материалды неғұрлым түсінікті ұсынуға және сол арқылы сәтті оқу уақытын қысқартуға ықпал етеді. тақырыпты игеру.
"Қоршаған әлем" оқу пәнінің контексіндегі АКТ - ға жүгінудің негізгі бағыттары мен артықшылықтарының ішінде осы мақалада талданған оқыту технологияларының көрнекілікті қамтамасыз етуге қатысты маңыздылығын ерекше атап өткен жөн, оны дайындау көп уақытты қажет етпейді. Сонымен қатар, көрнекілік балаларға жарқын, қызықты, көрнекті көрінеді. Электрондық көрнекілік пәннің ерекшелігін ескере отырып, балалардың бейнелі ойлауын дамытуға мүмкіндік береді, қоршаған әлемнің шынайылығын неғұрлым дәл зерделеуге мүмкіндік береді, балалардың оқуға деген ынтасы мен танымдық белсенділігінің деңгейін арттырады.
Сондай - ақ, қоршаған орта сабақтарында АКТ - ның кіші мектеп оқушыларының жобалық іс - әрекетін жүзеге асыруға қатысты маңызы өте зор, өйткені бүгінгі күні осы құралдарға жүгінбестен, балаға жоба үшін қажетті ақпаратты табу, жұмыс нәтижелерін жобалау және зерттеуді ұсыну өте қиын.
Алайда, қоршаған әлемдегі сабақтарда АКТ - ға жүгінген кезде, компьютер мұғалімді алмастыра алмайтындығын, сондай - ақ оқу сабағы ойын - сауыққа айналмауы керек екенін есте ұстаған жөн. Қазіргі баланың өмірінде компьютер мен басқа мультимедиялық құрылғылар өте маңызды. Балалар көп уақытты электронды экранның алдында өткізеді, ойындар ойнайды, бейнелер көреді және т. б. бұл олардың физикалық және психикалық денсаулығына теріс әсер етуі мүмкін. Сондықтан қоршаған әлем сабақтарында АКТ - ға жүгінудің өзі мақсат болмауы керек. Ақпараттық - коммуникациялық технологиялар құралдарын қолдану педагогикалық процестің негізгі мақсаттарына бағынуы және қажеттілікке сәйкес жүзеге асырылуы керек.
Тұжырымдар. Осылайша, білім беруді ақпараттандыру кезеңінде қазіргі жағдайда мектептің оқу - педагогикалық процесін ақпараттық - коммуникациялық технологиялар құралдарына жүгінбей елестету қиын. Еліміздің көптеген мектептерінде оқу кабинеттері компьютерлермен, мультимедиялық тақталармен немесе проекторлармен және оқу - тәрбие процесін әртараптандыруға, оңтайландыруға және сапалы жақсартуға мүмкіндік беретін басқа да ұйымдастыру техникасымен жабдықталған.
Бастауыш мектепте "Қоршаған әлем" пәнін оқыту контексінде білім беру нәтижелерінің деңгейін арттыру мәселелерін шешуге қатысты тиімді жолдардың бірі ақпараттық - коммуникативтік технологияларға жүгіну болып табылады.
"Қоршаған әлем" оқу пәнін оқыту контексінде ақпараттық - коммуникативтік технологиялар құралдарын қолдану курстың мазмұндық көкжиегін кеңейтуге, электрондық білім беру ресурстарын қолдануға, бастауыш сынып оқушыларының оқу мотивациясын арттыруға, олардың жобалау және зерттеу дағдыларын дамытуға, сабақтарды мазмұнды, көрнекі, ақпараттандыруға мүмкіндік береді, бұл, әрине, балалардың білім сапасы мен оқу жетістіктерін арттыруға әсер етеді деп айтса да болады.

Қолданылған әдебиеттер
1. Брызгалова Н. А. "қоршаған әлем сабақтарында АКТ қолдану" / / https://infourok. ru/vistuplenie - po - teme - ispolzovanie - ikt - na - urokah - okruzhayuschego - mira - 1104406. html
2. Булин - Соколова Е. И. оқу орындарының ақпараттық ортасын дамыту бағдарламасы. - М.: ИНТ, ЦИТУО, 2011. - 35 б.
3. Ақпараттық технологиялар және білім беруді жаңғырту / / Пед. информатика. - 2011. - № 2. - С. 3 - 9.