Сайтқа кіру Тіркелу

Hakim Abai’dyn’ qara so’zderi To’rtins’i so’z

Hakim Abai’dyn’ qara so’zderi
To’rtins’i so’z
A’rbir bai’qag’an adam bilse kerek: ku’lki o’zi bir mastyq ekenin, a’rbir mas kisiden g’afi’l (arabs’a – bei’qam, salaq, alan’g’asar) ko’p o’tetug’ynyn da, a’rbir mastyn’ so’i’legen kezinde bas ay’yrtatug’ynyn. Bulai’ bolg’anda, ku’lkige salyng’an kisi ne s’ary’adan, ne aqyldan, ne ui’at kelerlik isten qur, g’afi’l ko’p o’tkizip otyrsa kerek. Osyndai’ g’afi’ldik ko’p o’tkizip, o’lmegen kisinin’ ne du’ni’ede, ne ahi’rette (arabs’a – arg’y du’ni’e, o du’ni’e) basy bir ay’yrmai’ qalmasa kerek.
A’rbir y’ai’ym - qai’g’y oi’lag’ys’ kisi ne du’ni’e s’ary’asyna, ne ahi’ret s’ary’asyna o’zgeden ji’naqyraq bolsa kerek. A’rbir ji’naqylyqtyn’ tu’bi ka’nis’ (parsys’a – is - a’reket, jumys a’reket) bolsa kerek. Endi olai’ bolg’anda, u’nemi y’ai’ym - qai’g’ymenen ju’re alamyz ba? U’nemi ku’lmei’ ju’ry’ge jan s’ydai’ ma eken? Joq, men u’nemi y’ai’ym - qai’g’ymenen bol demei’min. Y’ai’ym - qai’g’ysyzdyg’yn’a y’ai’ym - qai’g’y qyldag’y, sol y’ai’ym - qai’g’ysyzdyqtan qutylarlyq oryndy hareket (arabs’a – a’reket, is, jumys) taby’ kerek ha’m qyly’ kerek. A’rbir oryndy hareket o’zi de y’ai’ym - qai’g’yny azai’tady, orynsyz ku’lkimenen azai’tpa, oryndy hareketpen azai’t!
S’yg’ar esigin taba almai’ y’ai’ym - qai’g’ynyn’ is’ine kirip alyp, qamalyp qalmaq, ol o’zi de – bir anturg’andyq. Ja’ne a’rbir jaman kisinin’ qylyg’yna ku’lsen’, og’an rahattanyp ku’lme, yza bolg’anyn’nan ku’l, yzaly ku’lki o’zi de – qai’g’y. Ondai’ ku’kige u’nemi o’zin’ de salynbassyn’, a’rbir jaqsy adamnyn’ jaqsylyq tapqanyna rahattanyp ku’isen’, onyn’ jaqsylyqty jaqsylyg’ynan tapqandyg’yn g’i’brat (arabs’a – o’nege, u’lgi, sabaq) ko’rip ku’i. A’rbir g’ibrat almaqtyn’ o’zi de mastyqqa jibermei’, y’aqytymen toqtatady. Ko’p ku’ikinin’ ba’rin de maqtag’anym joq, onyn’ is’inde bir ku’lki bar - ay’, Qudai’ jaratqan ornymenen is’ten, ko’kirekten, ju’rekten kelmei’di, qoldan jasap, syrty menen bet - ay’zyn tu’zep, bai’bai’ ku’lkinin’ a’nin sa’ndep, a’demis’ilik u’s’in ku’letin boi’ama ku’lki.
Adam balasy jylap ty’ady, kei’ip o’ledi. Eki ortada bu du’ni’enin’ rahatynan qai’da ekenin bilmei’, birin - biri an’dyp, birine - biri maqtanyp, esil o’mirdi eskery’siz, bosqa, jaramsyz qylyqpen, qor etip o’tkizedi de, tay’sylg’an ku’nde bir ku’ndik o’mirdi bar malyna satyp aly’g’a taba almai’dy.
Qy’lyq say’maq, ko’z su’zip, tilenip, adam say’maq – o’nersiz i’ttin’ isi. A’y’eli Qudai’g’a syi’ynyp, ekins’i o’z qai’ratyn’a su’I’enip, en’begin’di say’, en’bek qylsan’, qara jer de beredi, qur tastamai’dy.

a’zirlegen
Begimhan KERIMHANULY
Qazaqstan Jy’rnalister Odag’ynyn’ mu’s’esi

Hakim Abai’dyn’ qara so’zderi To’rtins’i so’z жүктеу
Кері қайту
Пікірлер: 0
Пікір білдіру
Ақпарат
Қонақтар,тобындағы қолданушылар пікірін білдіре алмайды.
Абайдың қара сөздері, Ашық сабақ, Бастауыш, Информатика, Мақала, Мұқағали Мақатаевтың өлеңдері, Ресей, Русский язык, Сабақ жоспары, Тәуелсіздік, Физика, Химия, абай құнанбаев қара сөздері, абай құнанбайұлының қара сөздері, ана тілі, ағылшын тілі, бала-бақша, балабақша, бастауыш сынып, баяндама, биология, география, дүниетану, жыр, математика, нақыл сөздер, презентация, сайыс, сайыс сабақ, сценарий, тарих, тақпақ, технология, тәрбие сағаты, Қазақ әдебиеті, Қазақстан, қазақ тілі, қазақ тілінен сабақ жоспары, қысқа мерзімді жоспар, өлең

Барлық тегтерді көрсету
×